ဗုဒၶ၀ါဒီမ်ားအတြက္ ဓမၼဟာ အေလးအျမတ္ထားအပ္တဲ့ဥပေဒ- အက်င့္စာရိတၱဆုိင္ရာႏွင့္ ျမတ္ဗုဒၶရဲ့ ေဒသနာေတာ္မ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ သဘာ၀အရာ၀တၳဳအားလုံးလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။ ေၾကာင္မ်ား- ေခြးမ်ား- ပင္ဂြင္ငွက္မ်ား- သစ္ပင္မ်ား- လူသားမ်ား- ျခင္မ်ား- ေနေရာင္မ်ား- သစ္ရြက္မ်ား- ႏွင္းေပါက္ႏွင္းစက္မ်ား ဒီအရာအားလုံးဟာ ဓမၼျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ တကယ့္ဒီအႏွစ္သာရပုိင္းမွာေတာ့ ဗုဒၶဘာသာကုိ ေဂဟေဗဒဆုိင္ရာ ဘာသာတရားတစ္ခု ဒါမွမဟုတ္ ဘာသာတရားဆုိင္ရာ ေဂဟေဗဒတစ္ခုအျဖစ္ ေဖာ္ျပႏုိင္ပါတယ္။
သက္ရွိအားလုံးအတြက္ ခ်စ္ျခင္းေမတၱာ- သနားျခင္းကရုဏာ- ရုိေသးေလးစားျခင္းႏွင့္ပတ္သက္တဲ့ အေျခခံ သေဘာတရားမ်ားဟာ အေနာက္တုိင္းစိတ္သေဘာႏွင့္ အက်ြမ္း၀င္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ မ်ားမၾကာမီရာစုႏွစ္မ်ားမွာ အက်ြႏု္ပ္တုိ့ဟာ အဲဒါေတြကုိ လူသားမ်ားအတြက္သာလ်င္ ကန့္သတ္ထားျပီးပါျပီ။ စၾက၀ဠာဆုိင္ရာႏွင့္ ေရွာင္လႊဲမရႏုိင္တဲ့ အစြမ္းပါ၀ါမပါဘဲ ဗုဒၶဘာသာအေတြးမ်ားမွာ အဲဒါကုိ ခြင့္ျပဳေသာ္လည္း အေၾကာင္းအက်ဳိး ကံရဲ့ဥပေဒမွာေတာင္ အက်ြႏု္ပ္တုိ့ရဲ့အေတြးမ်ား၌ အခန္းက႑အခ်ဳိ့ ရွိပါတယ္။
မူလအစအားျဖင့္ ကံရဲ့ဥပေဒဟာ ပထမဆုံးအေၾကာင္းတရားအျဖစ္ စိတ္ကုိ ေနရာခ်ထားေပးပါတယ္။ ဒါဟာ အက်ြႏု္ပ္တုိ့ပုဂၢဳိလ္ေရးဆုိင္ရာနဲ့ ကမၻာလုံးဆုိင္ရာ ကံတရားရဲ့ ျပဳလုပ္သူႏွင့္ ပုံေဖာ္သူပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အက်ြႏု္ပ္တုိ့ရဲ့ေမြးဖြားျခင္းနဲ့့ ဘ၀ျဖစ္တည္မႈဟာ- ကမၻာေလာကႏွင့္အက်ြႏု္ပ္တုိ့ကုိ ခြဲျခားမရႏုိင္ေအာင္ ဆက္သြယ္ထားတဲ့….. ျပီးေတာ့ တစ္စုံတစ္ရာကုိယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ကုိယ္ပုိင္လုပ္ပုိင္ခြင့္ရတဲ့ ဘ၀ျဖစ္တည္မႈကုိ အက်ြႏု္ပ္တုိ့အေပၚ ျငင္းပယ္ပိတ္ပင္ထားတဲ့…. အက်ြႏု္ပ္တုိ့ကုိယ္တုိင္ရဲ့ အျပင္ဘက္အေၾကာင္းတရားအေပၚမွာ အားထားမီွခုိေနရပါတယ္။ အမွန္စင္စစ္ အက်ြႏု္ပ္တုိ့ဟာ နက္နက္နဲနဲလုံလုံေလာက္ေလာက္ ေတြးေခၚတဲ့အခါ အက်ြႏု္ပ္တုိ့ကုိယ္တုိင္ႏွင့္ ကမၻာေလာကၾကားရွိ နယ္နိမိတ္မ်ားဟာ ေရမွာ ဗုံးေပါလေအာေဖာေဖာသီသီ စီးေမ်ာပါသြားပါေတာ့တယ္။
အက်ြႏု္ပ္တုိ့ႏွင့္သဘာ၀အားလုံးဟာ ခြဲထုတ္မရပါ။ ဘ၀ခ်င္းယွက္ႏႊယ္္ေနပါတယ္။ တစ္ခုတည္းျဖစ္ပါတယ္။ အက်ြႏု္ပ္တုိ့ႏွင့္ အက်ြနု္ပ္တုိ့ကုိယ္ပုိင္ခႏၶာကုိယ္အတြက္ ကရုဏာဟာ ပင္ကုိယ္အလုိအေလ်ာက္ ျဖစ္သင့္သလုိ အျခားသူမ်ားအတြက္ ကရုဏာဟာ သဘာ၀တစ္ခု ျဖစ္သင့္ပါတယ္။
ဒါဟာ ဗုဒၶဘာသာမွာ တကယ့္ရင္သပ္ရႈေမာေလာက္ျပီး ခက္ခဲတဲ့အေတြးအေခၚ ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ျပီးေတာ့ ဒါဟာ တစ္ဦးခ်င္းအတၱကုိ အမွီအခုိကင္းျခင္းမရွိ, တသီးတျခားျဖစ္ျခင္းမရွိဆုိတဲ့ တကယ့္မွားယြင္းစြာ နားလည္ထားမႈတစ္ခု ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တစ္ဦးခ်င္းအလုိက္ အတၱဟာ အေနာက္ကမၻာ့ရဲ့ တကယ့္ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏုိးစြာ ရင္၀ယ္ပုိက္ထားတဲ့ ယုံၾကည္မႈမ်ားဆုိင္ရာ တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ ျပီးေတာ့ ဒါဟာ ဆင္းရဲဒုကၡမ်ားရဲ့ အၾကီးမားဆုံး ရင္းျမစ္တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါဟာ အက်ြႏု္ပ္တုိ့ကုိ ကမၻာမွ ခြဲျခားထားတဲ့အရာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရနစ္ရာ၀ါးကူထုိးေပးျခင္းျဖင့္ အဲဒါကုိ တြယ္ဖက္ထားဖုိ့ အက်ြႏု္ပ္တုိ့ကုိ ျဖစ္ေစတဲ့အရာ ျဖစ္ပါတယ္။ ညဏ္အလင္းရရွိဖုိ့ဟာ ထင္ေယာင္ထင္မွား ျဖစ္ျခင္းမွ ႏုိးၾကားလာေစဖုိ့ ျဖစ္ပါတယ္။ ကမၻာေလာကၾကီးကို ေျပာင္းလဲဖုိ့့ အက်ြႏု္ပ္တုိ့ဟာ အက်ြႏု္ပ္တုိ့ကုိယ္တုိင္ ေျပာင္းလဲျခင္းျဖင့္ စတင္ရပါ့မယ္။ အက်ြႏု္ပ္တုိ့ရဲ့ မွန္ကန္တဲ့သဘာ၀ကုိ ရွာေဖြျခင္းျဖင့္ စတင္ရပါ့မယ္။
တစ္ဦးခ်င္းအလုိက္ရဲ့ အဓိကက်မႈနဲ့ တစ္ဦးခ်င္းအလုိဆႏၵဟာ စက္မႈတည္ေထာင္တဲ့ကမၻာရဲ့ အရိပ္မွာ ထက္ညႊန္းကိန္းအရ ဆက္လက္ၾကီးထြားလာတဲ့အခါ ေမးခြန္းႏွစ္ခု ျဖစ္ေပၚလာျပီး ျဖစ္ပါတယ္။
Timmerman က ေျပာပါတယ္။ အက်ြႏု္ပ္တုိ့ဟာ မိမိအတၱကုိျဖည့္ဆည္းဖုိ့အတြက္ လူအမ်ားကုိ သူတုိ့ရဲ့ အခြင့္အေရးမ်ားကုိ ဘယ္လုိမ်ား ပိတ္ပင္ ျငင္းပယ္ႏုိင္ပါ့မလဲ? ဒါေပမယ့္ မေရမတြက္ႏုိင္တဲ့ ေလာဘၾကီးမႈေတြ ၁၀-ဘီလ်ံအဆင့္မွ်ရွိေနတဲ့ ျဂဳိဟ္တစ္ခုေပၚမွာ အက်ြႏု္ပ္တုိ့ဟာ ဘယ္လုိ အသက္ရွင္က်န္ရစ္ပါ့မလဲ?
ဒါဟာ ဗုဒၶဘာသာရဲ့ တကယ့္စိန္ေခၚေနတဲ့အခန္းက႑မ်ားက ေဖာ္ျပတဲ့ (ပတ္၀န္းက်င္ဆုိင္ရာ အေတြးမ်ားနဲ အျပဳအမူမ်ားအတြက္ ျပင္းထန္တဲ့ သမားရုိးက်မဟုတ္တဲ့ အေျခခံအေၾကာင္းရင္းတစ္ခု) အခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။
Timmermanက ျငင္းပယ္ပါတယ္။ ယေန့ ဗုဒၶဘာသာတစ္ေယာက္ျဖစ္ဖုိ့ -
တစ္ဦးခ်င္းအလုိက္ရဲ့ သီးျခားလကၡဏာမွ -, အမ်ားသုံး လူ့က်င့္၀တ္သိကၡာျဖင့္ သူ့ရဲ့ခ်ည္ေႏွာင္ထားျခင္းမွ-
အက်ြႏု္ပ္တုိ့ကုိ အေ၀းသုိ့ ယူတဲ့…….
ျပီးေတာ့ အကြ်ႏု္ပ္တုိ့ရဲ့ ရန္မူေသာ ပ်ဳိးေထာင္ေလ့က်င့္ေပးမႈမွ ဘယ္လုိျပန္လည္ ရပ္တည္ရမယ္ဆုိတဲ့ -, အျခားနည္းလမ္း ေရြးခ်ယ္စရာကုိ ဘယ္လုိသုံးသပ္ဆင္ျခင္ရမယ္ဆုိတဲ့ - အတြင္းပုိင္းဆုိင္ရာ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့ ေနရာမ်ားႏွင့္ အက်ြႏု္ပ္တုိ့ကုိ သတ္မွတ္ျပဌာန္းေပးတဲ့……
ပထ၀ီ၀င္ႏုိင္ငံေရး ပညာႏွင့္ပတ္သက္တဲ့အျပဳအမူ တစ္ခု ျဖစ္တယ္ - ဆုိတာ ေထာက္ခံထားပါတယ္။
အက်ြႏု္ပ္တုိ့ျပဳလုပ္တဲ့အရာေပၚမွာ သတိၾကီးစြာ ေတြးေခၚယူဆျခင္းနဲ့ ကမၼဌာန္းထုိင္ျခင္းဆုိင္ရာ အဲဒီရဲ့ နည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ ဒီအလုပ္လုပ္ေနတဲ့နယ္ပယ္ဟာ -“အၾကမ္းမဖက္တဲ့ အေတြးအေခၚ”- လုိ့ ေခၚဆုိႏုိင္တဲ့အရာရဲ့ အစိတ္အပုိင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
Dalai Lamma က သူ့ရဲ့ႏုိဘယ္ဆုကို လက္ခံစဥ္ ေျပာၾကားခဲ့တာကေတာ့…..အက်ြႏု္ပ္တုိ့ဟာ ပထ၀ီႏုိင္ငံေရး ဆုိင္ရာနားလည္ခံယူတတ္ျခင္းသာမဟုတ္ စၾက၀ဠာဆုိင္ရာ တာ၀န္ယူျခင္းနဲ့ပတ္သက္တဲ့ နားလည္ခံယူတတ္ျခင္းကုိ တုိးတက္ရပါ့မယ္။ အက်ြႏု္ပ္တုိ့ရဲ့ျဂဳိလ္ကုိ ထိပ္တုိက္ေတြ့ဆုံေပးတဲ့ ျခားနားတဲ့ျပႆနာမ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍လည္းပဲ နားလည္ခံယူတတ္ျခင္းကုိ တုိးတက္ရပါမယ္။ တာ၀န္ယူျခင္းဟာ အက်ြႏု္ပ္တုိ့ရဲ့ တုိင္းျပည္ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ အထူးသီးသန့္အလုပ္ကုိ ျပဳလုပ္ဖုိ့ ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ထား- ခန့္အပ္တာ၀န္ေပးထားျပီးတဲ့ သူမ်ားအေပၚမွာသာ တည္ရွိတာမဟုတ္ပါ။ အဲဒါဟာ အက်ြႏု္ပ္တုိ့ အသီးသီး တစ္ဦးခ်င္းအလုိက္ အေပၚမွာ တည္ရွိတာ ျဖစ္ပါတယ္။
သက္ရွိအားလုံးအတြက္ ခ်စ္ျခင္းေမတၱာ- သနားျခင္းကရုဏာ- ရုိေသးေလးစားျခင္းႏွင့္ပတ္သက္တဲ့ အေျခခံ သေဘာတရားမ်ားဟာ အေနာက္တုိင္းစိတ္သေဘာႏွင့္ အက်ြမ္း၀င္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ မ်ားမၾကာမီရာစုႏွစ္မ်ားမွာ အက်ြႏု္ပ္တုိ့ဟာ အဲဒါေတြကုိ လူသားမ်ားအတြက္သာလ်င္ ကန့္သတ္ထားျပီးပါျပီ။ စၾက၀ဠာဆုိင္ရာႏွင့္ ေရွာင္လႊဲမရႏုိင္တဲ့ အစြမ္းပါ၀ါမပါဘဲ ဗုဒၶဘာသာအေတြးမ်ားမွာ အဲဒါကုိ ခြင့္ျပဳေသာ္လည္း အေၾကာင္းအက်ဳိး ကံရဲ့ဥပေဒမွာေတာင္ အက်ြႏု္ပ္တုိ့ရဲ့အေတြးမ်ား၌ အခန္းက႑အခ်ဳိ့ ရွိပါတယ္။
မူလအစအားျဖင့္ ကံရဲ့ဥပေဒဟာ ပထမဆုံးအေၾကာင္းတရားအျဖစ္ စိတ္ကုိ ေနရာခ်ထားေပးပါတယ္။ ဒါဟာ အက်ြႏု္ပ္တုိ့ပုဂၢဳိလ္ေရးဆုိင္ရာနဲ့ ကမၻာလုံးဆုိင္ရာ ကံတရားရဲ့ ျပဳလုပ္သူႏွင့္ ပုံေဖာ္သူပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အက်ြႏု္ပ္တုိ့ရဲ့ေမြးဖြားျခင္းနဲ့့ ဘ၀ျဖစ္တည္မႈဟာ- ကမၻာေလာကႏွင့္အက်ြႏု္ပ္တုိ့ကုိ ခြဲျခားမရႏုိင္ေအာင္ ဆက္သြယ္ထားတဲ့….. ျပီးေတာ့ တစ္စုံတစ္ရာကုိယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ကုိယ္ပုိင္လုပ္ပုိင္ခြင့္ရတဲ့ ဘ၀ျဖစ္တည္မႈကုိ အက်ြႏု္ပ္တုိ့အေပၚ ျငင္းပယ္ပိတ္ပင္ထားတဲ့…. အက်ြႏု္ပ္တုိ့ကုိယ္တုိင္ရဲ့ အျပင္ဘက္အေၾကာင္းတရားအေပၚမွာ အားထားမီွခုိေနရပါတယ္။ အမွန္စင္စစ္ အက်ြႏု္ပ္တုိ့ဟာ နက္နက္နဲနဲလုံလုံေလာက္ေလာက္ ေတြးေခၚတဲ့အခါ အက်ြႏု္ပ္တုိ့ကုိယ္တုိင္ႏွင့္ ကမၻာေလာကၾကားရွိ နယ္နိမိတ္မ်ားဟာ ေရမွာ ဗုံးေပါလေအာေဖာေဖာသီသီ စီးေမ်ာပါသြားပါေတာ့တယ္။
အက်ြႏု္ပ္တုိ့ႏွင့္သဘာ၀အားလုံးဟာ ခြဲထုတ္မရပါ။ ဘ၀ခ်င္းယွက္ႏႊယ္္ေနပါတယ္။ တစ္ခုတည္းျဖစ္ပါတယ္။ အက်ြႏု္ပ္တုိ့ႏွင့္ အက်ြနု္ပ္တုိ့ကုိယ္ပုိင္ခႏၶာကုိယ္အတြက္ ကရုဏာဟာ ပင္ကုိယ္အလုိအေလ်ာက္ ျဖစ္သင့္သလုိ အျခားသူမ်ားအတြက္ ကရုဏာဟာ သဘာ၀တစ္ခု ျဖစ္သင့္ပါတယ္။
ဒါဟာ ဗုဒၶဘာသာမွာ တကယ့္ရင္သပ္ရႈေမာေလာက္ျပီး ခက္ခဲတဲ့အေတြးအေခၚ ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ျပီးေတာ့ ဒါဟာ တစ္ဦးခ်င္းအတၱကုိ အမွီအခုိကင္းျခင္းမရွိ, တသီးတျခားျဖစ္ျခင္းမရွိဆုိတဲ့ တကယ့္မွားယြင္းစြာ နားလည္ထားမႈတစ္ခု ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တစ္ဦးခ်င္းအလုိက္ အတၱဟာ အေနာက္ကမၻာ့ရဲ့ တကယ့္ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏုိးစြာ ရင္၀ယ္ပုိက္ထားတဲ့ ယုံၾကည္မႈမ်ားဆုိင္ရာ တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ ျပီးေတာ့ ဒါဟာ ဆင္းရဲဒုကၡမ်ားရဲ့ အၾကီးမားဆုံး ရင္းျမစ္တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါဟာ အက်ြႏု္ပ္တုိ့ကုိ ကမၻာမွ ခြဲျခားထားတဲ့အရာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရနစ္ရာ၀ါးကူထုိးေပးျခင္းျဖင့္ အဲဒါကုိ တြယ္ဖက္ထားဖုိ့ အက်ြႏု္ပ္တုိ့ကုိ ျဖစ္ေစတဲ့အရာ ျဖစ္ပါတယ္။ ညဏ္အလင္းရရွိဖုိ့ဟာ ထင္ေယာင္ထင္မွား ျဖစ္ျခင္းမွ ႏုိးၾကားလာေစဖုိ့ ျဖစ္ပါတယ္။ ကမၻာေလာကၾကီးကို ေျပာင္းလဲဖုိ့့ အက်ြႏု္ပ္တုိ့ဟာ အက်ြႏု္ပ္တုိ့ကုိယ္တုိင္ ေျပာင္းလဲျခင္းျဖင့္ စတင္ရပါ့မယ္။ အက်ြႏု္ပ္တုိ့ရဲ့ မွန္ကန္တဲ့သဘာ၀ကုိ ရွာေဖြျခင္းျဖင့္ စတင္ရပါ့မယ္။
တစ္ဦးခ်င္းအလုိက္ရဲ့ အဓိကက်မႈနဲ့ တစ္ဦးခ်င္းအလုိဆႏၵဟာ စက္မႈတည္ေထာင္တဲ့ကမၻာရဲ့ အရိပ္မွာ ထက္ညႊန္းကိန္းအရ ဆက္လက္ၾကီးထြားလာတဲ့အခါ ေမးခြန္းႏွစ္ခု ျဖစ္ေပၚလာျပီး ျဖစ္ပါတယ္။
Timmerman က ေျပာပါတယ္။ အက်ြႏု္ပ္တုိ့ဟာ မိမိအတၱကုိျဖည့္ဆည္းဖုိ့အတြက္ လူအမ်ားကုိ သူတုိ့ရဲ့ အခြင့္အေရးမ်ားကုိ ဘယ္လုိမ်ား ပိတ္ပင္ ျငင္းပယ္ႏုိင္ပါ့မလဲ? ဒါေပမယ့္ မေရမတြက္ႏုိင္တဲ့ ေလာဘၾကီးမႈေတြ ၁၀-ဘီလ်ံအဆင့္မွ်ရွိေနတဲ့ ျဂဳိဟ္တစ္ခုေပၚမွာ အက်ြႏု္ပ္တုိ့ဟာ ဘယ္လုိ အသက္ရွင္က်န္ရစ္ပါ့မလဲ?
ဒါဟာ ဗုဒၶဘာသာရဲ့ တကယ့္စိန္ေခၚေနတဲ့အခန္းက႑မ်ားက ေဖာ္ျပတဲ့ (ပတ္၀န္းက်င္ဆုိင္ရာ အေတြးမ်ားနဲ အျပဳအမူမ်ားအတြက္ ျပင္းထန္တဲ့ သမားရုိးက်မဟုတ္တဲ့ အေျခခံအေၾကာင္းရင္းတစ္ခု) အခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။
Timmermanက ျငင္းပယ္ပါတယ္။ ယေန့ ဗုဒၶဘာသာတစ္ေယာက္ျဖစ္ဖုိ့ -
တစ္ဦးခ်င္းအလုိက္ရဲ့ သီးျခားလကၡဏာမွ -, အမ်ားသုံး လူ့က်င့္၀တ္သိကၡာျဖင့္ သူ့ရဲ့ခ်ည္ေႏွာင္ထားျခင္းမွ-
အက်ြႏု္ပ္တုိ့ကုိ အေ၀းသုိ့ ယူတဲ့…….
ျပီးေတာ့ အကြ်ႏု္ပ္တုိ့ရဲ့ ရန္မူေသာ ပ်ဳိးေထာင္ေလ့က်င့္ေပးမႈမွ ဘယ္လုိျပန္လည္ ရပ္တည္ရမယ္ဆုိတဲ့ -, အျခားနည္းလမ္း ေရြးခ်ယ္စရာကုိ ဘယ္လုိသုံးသပ္ဆင္ျခင္ရမယ္ဆုိတဲ့ - အတြင္းပုိင္းဆုိင္ရာ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့ ေနရာမ်ားႏွင့္ အက်ြႏု္ပ္တုိ့ကုိ သတ္မွတ္ျပဌာန္းေပးတဲ့……
ပထ၀ီ၀င္ႏုိင္ငံေရး ပညာႏွင့္ပတ္သက္တဲ့အျပဳအမူ တစ္ခု ျဖစ္တယ္ - ဆုိတာ ေထာက္ခံထားပါတယ္။
အက်ြႏု္ပ္တုိ့ျပဳလုပ္တဲ့အရာေပၚမွာ သတိၾကီးစြာ ေတြးေခၚယူဆျခင္းနဲ့ ကမၼဌာန္းထုိင္ျခင္းဆုိင္ရာ အဲဒီရဲ့ နည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ ဒီအလုပ္လုပ္ေနတဲ့နယ္ပယ္ဟာ -“အၾကမ္းမဖက္တဲ့ အေတြးအေခၚ”- လုိ့ ေခၚဆုိႏုိင္တဲ့အရာရဲ့ အစိတ္အပုိင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
Dalai Lamma က သူ့ရဲ့ႏုိဘယ္ဆုကို လက္ခံစဥ္ ေျပာၾကားခဲ့တာကေတာ့…..အက်ြႏု္ပ္တုိ့ဟာ ပထ၀ီႏုိင္ငံေရး ဆုိင္ရာနားလည္ခံယူတတ္ျခင္းသာမဟုတ္ စၾက၀ဠာဆုိင္ရာ တာ၀န္ယူျခင္းနဲ့ပတ္သက္တဲ့ နားလည္ခံယူတတ္ျခင္းကုိ တုိးတက္ရပါ့မယ္။ အက်ြႏု္ပ္တုိ့ရဲ့ျဂဳိလ္ကုိ ထိပ္တုိက္ေတြ့ဆုံေပးတဲ့ ျခားနားတဲ့ျပႆနာမ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍လည္းပဲ နားလည္ခံယူတတ္ျခင္းကုိ တုိးတက္ရပါမယ္။ တာ၀န္ယူျခင္းဟာ အက်ြႏု္ပ္တုိ့ရဲ့ တုိင္းျပည္ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ အထူးသီးသန့္အလုပ္ကုိ ျပဳလုပ္ဖုိ့ ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ထား- ခန့္အပ္တာ၀န္ေပးထားျပီးတဲ့ သူမ်ားအေပၚမွာသာ တည္ရွိတာမဟုတ္ပါ။ အဲဒါဟာ အက်ြႏု္ပ္တုိ့ အသီးသီး တစ္ဦးခ်င္းအလုိက္ အေပၚမွာ တည္ရွိတာ ျဖစ္ပါတယ္။