အၾကမ္းမဖက္ျခင္း ပါ၀ါ

အၾကမ္းမဖက္ျခင္းရဲ့စြမ္းပကားဟာ အၾကမ္းဖက္ျခင္းပါ၀ါထက္ ပုိလုိ့ ၾသဇာၾကီးမားပါတယ္။ အၾကမ္းမဖက္ျခင္းရဲ့ သက္ေရာက္မႈမ်ားကသာ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ ရည္မွန္းခ်က္မ်ားကုိ ရရွိႏုိင္ပါတယ္။ အၾကမ္းဖက္ျခင္းရဲ့ နည္းလမ္းမ်ားကေတာ့ ပ်က္စီးရာပ်က္စီးေၾကာင္းနဲ့ အတိဒုကၡေရာက္မႈမ်ားဆီသုိ့သာ ဦးတည္ႏုိင္ပါတယ္။

အိႏၵိယႏုိင္ငံရဲ့လြတ္လပ္ေရးတုိက္ပြဲကုိ စတင္ခဲ့တာကေတာ့ ၁၈၅၇-ခုႏွစ္မွာပါ။ အဲဒီေခတ္ေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ အၾကမ္းဖက္နည္းလမ္းမ်ားနဲ့ လြတ္လပ္ေရးရယူခ်င္ခဲ့ၾကပါတယ္။ အဲဒီလမ္စဥ္နဲ့ ဆက္လက္လုိ့ တုိက္ပြဲ၀င္ခဲ့ၾကတာဟာ ၁၉၁၉-ခုႏွစ္အထိလုိ့ ဆုိရမွာပါ။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီလမ္းစဥ္ဟာ ေအာင္ျမင္မႈမရရွိခဲ့ပါဘူး။ အဲဒီ ၁၉၁၉-ခုႏွစ္ထဲမွာပဲ မဟတၱမဂႏၶီဟာ လြတ္လပ္ေရးတုိက္ပြဲထဲကုိ ပါ၀င္ခဲ့ပါတယ္။ အေျခအေန သေဘာသဘာ၀မ်ားကုိ နားလည္လာျပီးတဲ့ေနာက္မွာေတာ့ မဟတၱမဂႏၶီဟာ သူလုပ္ေဆာင္မယ့္အစီအစဥ္မ်ားကုိ ေရွးကေခါင္းေဆာင္မ်ားနဲ့မတူဘဲ ဆန့္က်င္ဘက္အသြင္ျဖင့္ လုပ္ေဆာင္ရန္ ဆုံးျဖတ္ခဲ့ပါတယ္။

မဟတၱမဂႏၶီက သူတုိ့ဟာ လြတ္လပ္ေရးအတြက္ ဆက္လက္ျပီး ခ်ီတက္တုိက္ပြဲ၀င္မယ္ဆုိတာကုိ အသိေပးေၾကျငာခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ နည္းလမ္းကေတာ့ လုံး၀အၾကမ္းမဖက္တဲ့ နည္းလမ္းနဲ့ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရွ့ပုိင္းေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ ျဗိတိသွ်ဥပေဒကို ဆန့္က်င္ကန့္ကြက္ဖုိ့အတြက္ အၾကမ္းဖက္ျခင္းဆုိတဲ့ ဗုံး-ကုိ အသုံးျပဳခဲ့ၾကေပမယ့္ သူတုိ့ကေတာ့ တူညီတဲ့ ပန္းတုိင္ကို ရရွိဖုိ့အတြက္ အၾကမ္းမဖက္ျခင္းဆုိတဲ့ဗုံး-ကုိ ယခုအခါ အသုံးျပဳမယ္လုိ့ ေၾကျငာခဲ့ပါတယ္။

မဟတၱမဂႏၶီရဲ့ ဒီေၾကျငာခ်က္ဟာ အနာဂါတ္အလားအလာတစ္ခုလုံးအတြက္ အေျပာင္းအလဲပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအေျပာင္းအလဲဟာ ျဗိတိသွ်အင္ပါယာရဲ့ လည္ပတ္ေနတဲ့စက္ယႏၱယားတစ္ခုလုံးကုိ ရပ္တံ့သြားေစခဲ့ျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီထုတ္ေဖာ္ေၾကျငာခ်က္ဟာ ပေဟဠိျဖစ္သြားေစတဲ့ပုစၦာတစ္ပုဒ္ဆုိယင္လဲ မမွားပါဘူး။ ျဗိတိသွ်တစ္ေယာက္က သူ့ရဲ့အတြင္း၀န္ရုံးကုိ ေၾကးနန္းပုိ့လာတဲ့ စာထဲမွာေတာ့ ဒီလုိေရးထားပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ “ အၾကမ္းဖက္ျခင္းမရွိတဲ့က်ားကုိ ဘယ္လုိ သတ္ရမလဲဆုိတဲ့ညြန္ၾကားခ်က္ကုိ ေၾကးနန္းရုိက္ပါ ” ဆုိတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

အၾကမ္းဖက္ျခင္းနည္းလမ္းမ်ားက လက္တုန့္ျပန္အၾကမ္းဖက္ဖုိ့အတြက္ သင့္ရဲ့ျပဳိင္ဘက္အတြက္ ေၾကာင္းက်ဳိး သင့္ေလ်ာ္တဲ့တရားမွ်တမႈကုိ ေပးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သင္ဟာ အၾကမ္းမဖက္တဲ့ နည္းလမ္းမ်ားကုိ ေရြးခ်ယ္ ရပ္တည္ထားမယ္ဆုိယင္ အျခားအဖြဲ့အစည္းအသင္းအပင္းမ်ားက သင့္ကုိ ဆန့္က်င္ေတာ္လွန္ျပီး တုိက္ခုိက္ဖုိ့အတြက္ အသုံးျပဳစရာေျမ ရွိေတာ့မယ္မဟုတ္ပါ။ ဒါဟာ မဟတၱမဂႏၶီရဲ့ အၾကမ္းမဖက္တဲ့နည္းလမ္းမ်ားရဲ့ ယုတၱိေဗဒပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ မ်ားမၾကာမီမွာပဲ အိႏၵိယႏုိင္ငံဟာ လြတ္လပ္ေရး ရရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒီ အၾကမ္းမဖက္ျခင္းပုံေသနည္းစနစ္ဟာ ပုဂၢလိကဆုိင္ရာအဆင့္မွာျဖစ္ေစ အမ်ဳိးသားဆုိင္ရာအဆင့္မွာျဖစ္ေစ ႏွစ္ခုလုံးမွာ အၾကဳံး၀င္သက္ဆုိင္ေနပါတယ္။

အၾကမ္းဖက္ျခင္းနည္းလမ္းမ်ားဟာ အလြန္ေဘးအႏၱရာယ္မ်ားျပီး စြန့္စားရတဲ့အလုပ္ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအရာအတြက္ ျပန္လည္ေပးဆပ္ရမယ့္ဆုံးရႈံးမႈကလဲ က်ိန္းေသျဖစ္ေပၚေစလိမ့္မွာပါ။ ရရွိလာမယ့္အက်ဳိးတရားမ်ားကလည္း အမွန္ပဲ သံသယ ျဖစ္စရာေတြနဲ့ ျပည့္ႏွက္ေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အရဲစြန့္ရျခင္းမရွိဘဲ ေဘးအႏၱရာယ္ကင္းတဲ့ အၾကမ္းမဖက္ျခင္း နည္းလမ္းကေတာ့ ေအာင္ျမင္မႈအတြက္ အေသအခ်ာအာမခံထားပါတယ္။

ဘာ့ေၾကာင့္ အၾကမ္းမဖက္ျခင္းနည္းလမ္းမ်ားက အဲဒီလုိ အက်ဳိးတရားေတြကုိ အမ်ားၾကီး သက္ေရာက္ေစတာလဲ။ အေၾကာင္းကေတာ့ အၾကမ္းမဖက္တဲ့နည္းလမ္းမ်ားဟာ လူသားရဲ့ အသိစိတ္ဓာတ္ကုိ လာေရာက္ ရုိက္ခတ္လာတဲ့ အေၾကာင္းေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလုိ အသိစိတ္ဓာတ္ကုိ လာေရာက္ရုိက္ခတ္လာတဲ့အခါ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေနတဲ့ လူသားဟာ စဥ္းစားေရြးခ်ယ္ပုိင္ခြင့္ မရွိေတာ့ပါ။ ဒါဟာ သင့္ကုိ အရႈံးေပးအညံ့ခံလာဖုိ့ပဲ ျဖစ္ပါေတာ့တယ္။

အၾကမ္းဖက္ျခင္းနည္းလမ္းမ်ားဟာ အျခားပါ၀င္ပတ္သက္သူမ်ားရဲ့ အတၱမာနကုိ ခလုတ္ဖြင့္ထိပါးလာပါတယ္။ အဲဒီလုိ အတၱမာနမ်ား ပါ၀င္လာတဲ့အခါ ပ်က္ျပားယုိယြင္းမႈဆုိတဲ့အက်ဳိးဆက္ကလည္း တစ္ပါတည္း ပါလာပါေတာ့တယ္။ အၾကမ္းဖက္ျခင္းဟာ အၾကမ္းဖက္ျခင္းကုိပဲ အမွန္တကယ္ ေပၚေပါက္ေစသလုိ အဲဒီအၾကမ္းဖက္ျခင္းဟာ ျပႆနာမ်ားကုိ ပုိမုိလုိ့သာ ဆုိးရြားေစပါတယ္။ ပုဂၢလိကဆုိင္ရာအတြက္ျဖစ္ေစ၊ အဖြဲ့အစည္းအတြက္ျဖစ္ေစ၊ ႏုိင္ငံအတြက္ျဖစ္ေစ အဲဒီထက္ တစ္ဆင့္ျမင့္လုိ့ ကမၻာၾကီးအတြက္ျဖစ္ေစ အဲဒီအၾကမ္းဖက္ျခင္းနည္းလမ္းက ဘယ္လုိျပႆနာမ်ဳိးကုိမွ ေျဖရွင္းေပးႏုိင္တာမ်ဳိး မရွိပါ။

အၾကမ္းမဖက္ျခင္းနည္းလမ္းဟာ သဘာ၀တရားဆုိင္ရာနည္းလမ္း ျဖစ္သလုိ ဒါဟာ မေျပာင္းလဲတဲ့ နည္းဥပေဒ တစ္ခုပါ။ အၾကမ္းမဖက္တဲ့နည္းလမ္းကုိ ေလွ်ာက္လွမ္းႏုိင္ဖုိ့အတြက္ သဘာ၀တရားကို အစဥ္ထာ၀ရ ေက်းဇူးတင္ေနဖုိ့ပါ။ သဘာ၀တရားဟာ ေနရာတုိင္းမွာ ျပီးျပည့္စုံမႈရွိတယ္ဆုိတာကုိ အက်ြႏု္ပ္တုိ့ ေတြ့ျမင္ရမွာပါ။ သဘာ၀မွာ သက္၀င္လႈပ္ရွားေနတဲ့ ႏႈိင္းယွဥ္လုိ့မရတဲ့ အမ်ဳိးအစားမ်ား ပါ၀င္ေနႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒါေတြက ျပႆနာကုိ ဖန္တီးတယ္ဆုိတာမ်ဳိး မရွိပါ။ ဒါဟာ အမွန္တကယ္ပဲ ျပဳမူလုပ္ေဆာင္ခ်က္ရဲ့ လမ္းေၾကာင္းမွာ တည္ၾကည္ခုိင္မာစြာ ျငိမ္းခ်မ္းေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

အၾကမ္းမဖက္နည္းလမ္းဟာ သင္ရဲ့ အခ်ိန္ အဲဒီေနာက္ စြမ္းအင္ အဲဒါေတြကုိ ျဖဳန္းတီးရမယ့္အခ်ိန္မ်ားမွ သင့္ကုိ အကာအကြယ္ ေပးပါတယ္။ အၾကမ္းမဖက္ျခင္း ဆက္လက္တည္ရွိေနျခင္းဟာ အေျခအေနမ်ားကုိ ပုံမွန္ျဖစ္ေပၚေစဖုိ့ ကူညီျပီး အဲဒီအၾကမ္းမဖက္ျခင္းက အျပဳသေဘာကုိ ေဆာင္ပါတယ္။ အဲဒါအျပင္ အၾကမ္းမဖက္ျခင္းက ခ်စ္ျခင္းေမတၱာ၊ စာနာမႈကရုဏာတရားေတြကုိ အားေပးျမွင့္တင္ေနစဥ္မွာ အၾကမ္းဖက္ျခင္းကေတာ့ အမုန္းတရားနဲ့ သည္းမခံမႈမ်ားကုိသာ ေမြးျမဴအားေပးေနပါတယ္။ ျငိမ္းခ်မ္းေရးဆုိတဲ့ အၾကမ္းမဖက္ျခင္းဟာ ၾကီးမားတဲ့ လူမႈေရးဆုိင္ရာေကာင္းက်ဳိးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အေၾကာင္းကေတာ့ အဲဒီအရာဟာ လူအမ်ားအၾကား အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ အေပါင္းလကၡဏာကုိ စိတ္ထဲစြဲျမဲေအာင္သြန္သင္ထားလုိ့ပါ။ အၾကမ္းဖက္ျခင္းကင္းတဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းတဲ့ ေနရာတုိင္းမွာ ဖြံ့ျဖဳိးတုိးတက္တဲ့ သက္၀င္လႈပ္ရွားမႈမ်ား ရွိႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အၾကမ္းမဖက္ညင္သာတဲ့ ေလထု မရွိဘဲနဲ့ေတာ့ ဘယ္ေနရာမွာမွ စည္ပင္ဖြံံ့ျဖဳိးမႈ မရွိႏုိင္ဘူးဆိုတာပါပဲ။

ၾကယ္မ်ား၊ နကၡတ္တာရာမ်ား၊ အားလုံးေသာ အျခား လကၡဏာအသြင္အျပင္ေတြဟာ ေန့ေရာညပါ တစ္ေန့တာ ခရီးကုိ အစီအစဥ္တက် ရွင္သန္လႈပ္ရွားေနၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတုိ့ဟာ ဘယ္ေသာအခါမွ် အၾကမ္းမဖက္ျခင္းဆုိတဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းေၾကာင္းမွေနျပီး လမ္းလႊဲေသြဖည္သြားတယ္ဆုိတာမ်ဳိး မရွိပါဘူး။ သဘာ၀ရဲ့ ယဥ္ေက်းမႈအႏုပညာလက္ရာမ်ားဟာ အၾကမ္းမဖက္ျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အၾကမ္းမဖက္ျခင္းဟာ စၾက၀ဠာ အစုအေ၀းရဲ့ ျပဌာန္းထားတဲ့ဥပေဒသပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမစ္ေတြဟာ အၾကမ္းမဖက္ျခင္းဆုိတဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရး သတင္းစကားေတြကုိ တာ၀န္ယူသယ္ေဆာင္ျပီး စဥ္းဆက္မျပတ္စီးဆင္းေနပါတယ္။ ေနေရာညပါ တုိက္ခတ္ေနတဲ့ ေလေတြကေတာ့ အဲဒီ အၾကမ္းမဖက္ျခင္းဆုိတဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရးသတင္းစကားေတြကုိ ေဆာင္ပုိ့လုိ့ ေပးေနတယ္ ဆုိတာပါပဲ။

ရန္လုိမႈမ်ား ဖယ္ရွားျခင္း

ျငိမ္းခ်မ္းမႈဟာ အၾကမ္းဖက္ျခင္းရဲ့ ပ်က္ကြက္ျခင္းမွ်သာ မဟုတ္။ အဲဒါဟာ သူ့ ့ရဲ့ ရင္းျမစ္မ်ား၊ စိတ္မွာ စြဲထင္ ေနတဲ့အရာမ်ားနဲ့တကြ ရန္လုိမႈရဲ့ ျပီးျပည့္စုံတဲ့ ရပ္နားျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာပညာရပ္နယ္ပယ္မွာ စိတ္ရဲ့အေျခအေန၊ လုံ၀ျငိမ္းခ်မ္းမႈဆုိတဲ့အဓိပၸါယ္အတြက္ နိဗၺာန္ေ၀ါဟာရကုိ သုံးစြဲေလ့ရွိပါတယ္။

ဘာသာေရးမ်ားရဲ့ က်င့္သုံးမႈပန္းတုိင္ဟာ လြတ္ေျမာက္ျခင္းျဖစ္ေပမယ့္ အျခားပန္းတုိင္မ်ားလည္း ရွိပါေသးတယ္။ သင္ဟာ အျခားသတၱ၀ါမ်ားရဲ့ေကာင္းက်ဳိးကုိ ေတြးေတာရပါမယ့္။ အာရုံခံစားႏုိင္, အာရုံမခံစားႏုိင္ ၊ အသိရွိ, မရွိ ႏွစ္ခုလုံးရဲ့ ေကာင္းက်ဳိးအတြက္ အလုပ္လုပ္ရပါမယ္။ အသုံး၀င္ရပါမယ္။ အနႏၱစၾက၀ဠာအတြက္ ေကာင္းက်ဳိးကုိ ေဆာင္ရြက္ျခင္းဟာ ျမတ္ဘုရားသာသနာရဲ့ တကယ့္အႏွစ္သာရျဖစ္တဲ့ သတင္းစကားပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

စစ္မွန္တဲ့ဘ၀တစ္ခုအတြက္ က်ယ္ျပန့္တဲ့အေတြးအေခၚမ်ားနဲ့ စံနမူနာေကာင္းမ်ားကုိ ဘယ္လုိ အသုံးခ်မလဲ? အဦးအစဟာ အေလးထားရမယ့္အရာကုိ ရင့္က်က္ေစဖုိ့ပါ။ အဲဒီေနာက္ ကုိယ္ပုိင္ အျမင္မ်ားထက္ အျခားသူမ်ားရဲ့အျမင္မ်ားကုိ ထည့္သြင္းစဥ္းစားဖုိ့ပါ။ ပထမဆုံးလုိအပ္ခ်က္ဟာ အျမင္မ်ားကုိ က်ဥ္းေျမာင္းစြာကန့္သတ္မထားဘဲ က်ယ္ျပန့္စြာ ရႈ့ျမင္သုံးသပ္ဖုိ့ပါ။

ရန္လုိမႈ၊ တုိက္ပြဲ၊ ျပဳိင္ပြဲရဲ့ သေဘာထားတစ္ခုကုိ ရပ္တည္ထားလ်င္ အေကာင္းဆုံးစံမ်ားဟာ ဘယ္ေလာက္ ျမင့္မားေနပါေစ အေရးကိစၥမဟုတ္ေတာ့ပါ။ အဲဒါေတြဟာ လက္ေတြ့အားျဖင့္ ေနရာတစ္ခုခုကုိမွ ဦးတည္ေစလိမ့္မည္မဟုတ္ပါ။ သေဘာတရား၊ ဘာသာေရးနဲ့ ဖီလုိဆုိဖီအျမင္မ်ားဟာ သင္ၾကားထားတဲ့ ဘာသာရပ္မ်ားပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒါေတြကုိ ေန့စဥ္ဘ၀ရဲ့အျပဳအမူထဲ ရယူသယ္ေဆာင္လာရပါမယ္။ ဘာသာေရး ဒါမွမဟုတ္ ဖီလုိဆုိဖီနဲ့ဆက္စပ္တဲ့အေျခအေနမ်ား တုိးတက္လာဖုိ့အတြက္ေတာင္ မွန္ကန္တဲ့သေဘာထားဟာ အႏွစ္သာရပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ရန္မလုိမႈနဲ့ အၾကမ္းမဖက္မႈမ်ားဟာ ေၾကာင္းက်ဳိးမဲ့တဲ့ ေပ်ာ့ေပ်ာင္းညင္သာမႈ ဒါမွမဟုတ္ က်ဳိးႏြံနာခံမႈ ျဖစ္သင့္တယ္လုိ့ ဆုိလုိျခင္းမဟုတ္ပါ။ ဘာသာေရးမ်ားကေတာင္ ေၾကာင္းက်ဳိးမဲ့စြာ ရန္လုိလာတဲ့သူမ်ားနဲ့ ဘယ္လုိ ကုိင္တြယ္ေျဖရွင္းရမယ္ဆုိတာကုိ သင္ၾကားေပးပါတယ္။ ဗုဒၶဘာမွာေတာ့ ဒါကုိ က်ြမ္းက်င္ပုိင္နဳိင္မႈရဲ့ လက္ေတြ့ လုပ္ေဆာင္ျခင္းလုိ့ ေခၚပါတယ္။ ျမတ္ဗုဒၶက အျမဲတမ္းက်ဳိးႏြံရမယ္ဆုိတာကုိ မိန့္မထားပါ။ သေဘာထား မတုိက္ဆုိင္သူမ်ားႏွင့္အေပးအယူလုပ္ရာမွာ က်ြမ္းက်င္သင့္ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ သေဘာထားဟာ မွန္ကန္တယ္၊ ညင္သာတယ္၊ ေဖာ္ေရြတယ္၊ ျပဳိင္ပြဲလဲမဟုတ္ တုိက္ပြဲလဲမဟုတ္ဘူးဆုိယင္ အဲဒီအေပးအယူလုပ္ျခင္းဟာ အျမဲတမ္းေအာင္ျမင္ႏုိင္ပါတယ္။

ဗုဒၶဘာသာက ဓမၼဟာ အစ အလယ္ အဆုံး သုံးခုလုံးမွာ ေကာင္းတဲ့အရာျဖစ္တယ္လုိ့ ဆုိပါတယ္။ အလားတူ ျငိမ္းခ်မ္းမႈႏွင့္ညီညြတ္မႈအတြက္ သင့္ေတာ္တဲ့အေျခအေနကုိ မဖန္တီးတဲ့အခါ အတြင္း, အျပင္ ႏွစ္ခုလုံးမွ ျငိမ္းခ်မ္းမႈနဲ့ ညီညြတ္မႈဟာ ေရာက္မလာႏုိင္ပါ။ အဲဒီေနာက္ အက်ြႏု္ပ္တုိ့ထံမွလာတဲ့ မလုိလားအပ္တဲ့ အျပဳအမူမ်ားက ျငိမ္းခ်မ္းဖုိ့လမ္းညြန္ထားတဲ့အေျခအေနမ်ားကုိ ေႏွာင့္ယွက္လုိ့မရေအာင္ သတိထားဂရုစုိက္ရပါမယ္။ ျငိမ္းခ်မ္းမႈ,ညီညြတ္မႈစံမ်ားနဲ့ လုိက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္သင့္တဲ့ သတၱ၀ါတစ္ခုလုံးလုိ့ ဆုိလုိတဲ့ အတြင္း အျပင္ ကမၻာအၾကား ညီညြတ္မႈမ်ား ရွိသင့္ပါတယ္။

ျငိမ္းခ်မ္းမႈဟာ တံခါးမမ်ား၊ ျပတင္းေပါက္မ်ားကုိ ပိတ္ထားယုံ၊ အထဲသုိ့၀င္လာတဲ့ အေႏွာင့္အယွက္အသံမ်ားကုိ ခြင့္မျပဳယုံမွ်ျဖင့္ ရရွိလာနဳိင္တဲ့ တိတ္ဆိတ္ျငိမ္သက္ေနတဲ့ အေျခအေနတစ္ခုေတာ့ မဟုတ္ပါ။ စစ္မွန္တဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းမႈရဲ့စမ္းသပ္စစ္ေဆးခ်က္ဟာ ေႏွာင့္ယွက္ေနတဲ့ေလထု ျဖစ္ေပမယ့္ ျငိမ္သက္မႈကုိ ထိန္းထားႏုိင္စြမ္းရွိတဲ့ အခါမ်ဳိးမွာ ေရာက္လာပါတယ္။

ဆန့္က်င္ဘက္အေနအထားအတြင္းမွာပဲ ျငိမ္သက္မႈကုိ ထိန္းသိမ္းရျခင္းအတြက္ လ်ဳိ၀ွက္ခ်က္ရွိပါသလား? အေျဖကေတာ့ မိမိရဲ့စိတ္ကုိ တုိးတက္ေစဖုိ့ ျဖစ္ပါတယ္။ လူသားရဲ့စိတ္ကုိ ျမွင့္တင္ျခင္းဟာ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာ ဆက္စပ္ေနတဲ့ ဘာသာရပ္နဲ့ပတ္သက္လုိ့ ေျပာဆုိျခင္းမ်ားပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဆင့္မ်ားစြာ ရွိႏုိင္ပါတယ္။ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာ တုိးတက္လာျခင္းရဲ့ စစ္မွန္တဲ့ အရိပ္လကၡဏာဟာ မာန္စြယ္က်ဳိးလာျပီး အက်ြႏု္ပ္တုိ့ ပတ္လည္ရွိ အရာ၀တၳဳမ်ားနဲ့ပတ္သက္လုိ့ တစ္ဦးကုိတစ္ဦး အမွီျပဳေနတဲ့သဘာ၀ကုိ သတိမူ သိရွိလာေနတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

တိဘက္တန္ ဗုဒၶဘာသာကေျပာတဲ့ စကားပုံတစ္ခုကေတာ့ - အတိတ္က သင္ျပဳခဲ့တဲ့အျပဳအမူနဲ့ ပတ္သက္လုိ့ သင္သိခ်င္ယင္ သင္ရဲ့မ်က္ေမွာက္ခႏၶာကုိယ္ကုိ ၾကည့္ရႈ့ပါ။ သင္ရဲ့အနာဂတ္ကံၾကမၼာနဲ့ပတ္သက္လုိ့ သင္သိခ်င္ယင္ သင္ရဲ့ယခုလက္ရွိစိတ္ကုိ ေစာင့္ၾကည့္ပါ။ - ဒါ့ေၾကာင့္ အေကာင္းဆုံးမနက္ျဖန္ျဖစ္ဖုိ့ မွန္ကန္တဲ့ သေဘာထားနဲ့ အေကာင္းဆုံးယေန့ လူ့အဖြဲ့အစည္းအတြက္ ေတြးပါ၊ အလုပ္လုပ္ပါ- ဆုိတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ကာလာမသုတ္ေတာ္ ေလ့လာခ်က္

နိဒါန္း

ဘာသာတရားႏွင့္လူ

ေၾကာက္တတ္ေသာသေဘာသည္ ပုထုဇဥ္လူသားတုိ့၏ ေမြးရာပါဗီဇစိတ္ျဖစ္သည္။ ယင္းေၾကာက္ျခင္းကုိ အစျပဳကာ လူသားတုိ့သည္ ကုိးကြယ္မႈကုိ စတင္ခဲ့သည္ဟု ေဒသနာေတာ္က ဆုိသည္။ သုိ့ျဖစ္၍ လူသားႏွင့္ကုိးကြယ္မႈသည္ မကြဲမကြာ ရွိလာခဲ့သည္။ ထုိ့ေၾကာင့္ ေလာက၌ ကုိးကြယ္မႈဆုိင္ရာဘာသာၾကီးမ်ား အသီးသီးေပၚထြက္လာျခင္း ျဖစ္သည္။ အေၾကာက္တရားမ်ားသည္ ကုိးကြယ္မႈဆုိင္ရာမ်ားကုိ ဖန္တီးေပးသကဲ့သုိ့ ထုိကုိးကြယ္မႈဆုိင္ရာမ်ားကလည္း လူသားတုိ့အား တစ္ဖန္ျပန္လည္၍ အေၾကာက္တရားမ်ားကုိ ျဖစ္ေစျပန္သည္။ ေဒသနာေတာ္မ်ား၌ ဤသည္ကုိပင္ “ဇာတံ သရဏေတာ ဘယံ” စသည္ျဖင့္ ကုိးကြယ္ျခင္းေၾကာင့္ ေဘးျဖစ္တတ္သည္ဟု ဆုိထားျခင္း ျဖစ္ေပသည္။ သုိ့ျဖစ္၍ အေၾကာက္တရားႏွင့္ ကုိးကြယ္မႈ၊ ကုိးကြယ္မႈႏွင့္အေၾကာက္တရားတုိ့သည္ ဆန့္က်င္ဘက္အသြင္ျဖင့္ ထာ၀ရတည္ရွိေနၾကသည္။ ထုိ့ေၾကာင့္ အခ်ဳိ့က ကုိးကြယ္မႈဆုိင္ရာဘာသာတရားကုိ “မႈိင္း” ဟု ဆုိထားျခင္း ျဖစ္ေပသည္။ သုိ့ေသာ္ ဘာသာတရားသည္ မႈိင္း-မဟုတ္သကဲ့သုိ့ လူသားမွန္လ်င္ ဘာသာတရားႏွင့္မကင္းကြာစေကာင္းေပ။ အခ်ဳိ့ပညာရွင္မ်ားက “ဘာသာမဲ့ ဟူသည္ပင္ ဘာသာတရားတစ္ခု၏အမည္ ျဖစ္သည္” ဟု ဆုိထားရာ ဘာသာတရား၏အျပင္ဘက္၌ လူသားသည္ ရပ္တည္ရန္ စြမ္းႏုိင္မည္မဟုတ္ေပ။

“သေ၀ ဟိေတ (ပါသံဋာ) သံယမံစ ဘ၀သုဓိ ံစ ဣဆံတိ။ ဟိ-မွန္ပါ၏။ သေ၀- အလုံးစုံကုန္ေသာ၊ ေတ ပါသံဋာ - ထုိကုိးကြယ္ ယုံၾကည္မႈဆုိင္ရာ ဘာသာအယူ၀ါဒတုိ့သည္၊ သံယမံစ - မေကာင္းမႈကုိ မျပဳမိရန္ ေစာင့္စည္းျခင္းကုိလည္းေကာင္း၊ ဘ၀သုဓိ ံစ- ဘ၀၏စင္ၾကယ္ျခင္းကုိလည္းေကာင္း၊ ဣဆံတိ- အလုိရွိကုန္၏။” ဟု အေသာကေက်ာက္စာ၌ မိန့္ဆုိထားရာ--

လူသားတုိ့အား မိမိတုိ့၏ကုိယ္က်င့္သိကၡာကုိ ျမင့္မားလာေအာင္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေစလုိျခင္း၊ မိမိတုိ့ဘ၀ စင္ၾကယ္ျမင့္ျမတ္မႈကုိ တန္ဖုိးထားေစလုိျခင္းျဖင့္ လူ့ေလာက၌ အသက္ရွင္ေနထုိင္ၾကစဥ္ကာလအတြင္း ထာ၀စဥ္ေပ်ာ္ရႊင္ခ်မ္းေျမ့ေသာ ျငိမ္းခ်မ္းတည္ျငိမ္သည့္ ဘ၀မ်ဳိးကုိ တည္ေထာင္ႏုိင္ရန္ လုိလားျခင္းသည္ပင္ ဘာသာတရားမ်ား၏မူလရည္ရြယ္ခ်က္ျဖစ္သည္ဟု ဆုိသည္။ သို့ျဖစ္၍ ဘာသာတရားတုိင္းသည္ တစ္ခုႏွင့္တစ္ခု အႏွစ္သာရအားျဖင့္ မတူၾကေစကာမူ အေျခခံမူလရည္ရြယ္ခ်က္ျဖစ္သည့္ အထက္ပါသေဘာတရားမ်ားကား အတူတူပင္ ျဖစ္ေပသည္။ ထုိ့ေၾကာင့္ လူသားတုိ့သည္ ဘာသာတရားကေပးေသာ သြန္သင္ခ်က္အေပၚ အားကုိးအားထားျပဳ၍ အမွားအမွန္ဟူသမွ်ကုိ ဆုံးျဖတ္ၾကျခင္း ျဖစ္ေပသည္။


ခ်က္ခ်င္းလက္ခံ အတည္မျပဳသင့္ေသာ အခ်က္(၁၀)ခ်က္ အႏွစ္ခ်ဳပ္

သမုိင္းေခတ္မ်ားသည္ တစ္ေခတ္ျပီးတစ္ေခတ္ ေရြ့လ်ားေနသည္။ အေတြးအေခၚမ်ားလည္း တစ္ခ်ိန္ႏွင့္တစ္ခ်ိန္ မတူၾကေတာ့ေပ။ အေတြးအေခၚအေဟာင္းမ်ား၏ေနရာတြင္ အေတြးအေခၚအသစ္မ်ားက အစားထုိး၀င္ေရာက္လာၾကသည္။ သုိ့ေသာ္လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၂၅၀၀-ေက်ာ္ကာလက ဗုဒၶျမတ္စြာ ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့ေသာ ေကသမုတၱိသုတ္(ကာလာမသုတ္)ေတာ္လာ အဓိပၸါယ္ အယူအဆမ်ားသည္ကား အုိသြားျခင္း၊ ေဟာင္းႏြမ္းသြားျခင္း မရွိဘဲ ေပၚေပါက္လာေသာေခတ္ႏွင့္အညီ တေျပးညီ လုိက္လ်က္ရွိသည္။

ကမၻာ၌ ကာလာမသုတ္ဟု ေက်ာ္ၾကားေနျခင္း၏အေၾကာင္းမွာလည္း ေပၚေပါက္လာေသာေခတ္ႏွင့္အညီ တန္းတူလုိက္ႏုိင္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ဤကား တစ္ဆင့္ခ်၍ ရႈ့ျမင္ျခင္းသာ ျဖစ္၏။ အမွန္အားျဖင့္ ဤသုတ္ေတာ္သည္ ေပၚေပါက္လာေသာေခတ္ထက္ပင္ ေရွ့ေျပးျဖစ္ေနေပေသးသည္။ သုိ့ေသာ္ ဤသုတ္ေတာ္လာ အဓိပၸါယ္ အယူအဆမ်ားကုိကား အေပၚယံမ်က္ႏွာျပင္၌သာ မေလ့လာဘဲ အတြင္းသုိ့ႏႈိက္၍ ေလ့လာရန္ လုိအပ္ေပသည္။ သုိ့မွသာလ်င္ ဤသုတ္ေတာ္၏နက္နဲမႈအတုိင္းအတာကုိ သိရွိႏုိင္ေပလိမ့္မည္။ ယင္းနက္နဲမႈအတုိင္းအတာကုိ သိရွိလာသည္ႏွင့္အမွ် ျမတ္စြာဘုရားရွင္၏သဗၺညဳတညဏ္ေတာ္၏နက္နဲပုံကုိ သိရွိျပီး ဤသုတ္ေတာ္၏တန္ဖုိးကုိလည္း နားလည္မည္မွာ အမွန္ပင္ ျဖစ္ေပသည္။

အျမြက္မွ်ေဖာ္ျပရေသာ္ ဤသုတ္ေတာ္လာ ခ်က္ခ်င္းလက္ခံအတည္မျပဳသင့္ေသာ အခ်က္ (၁၀)ခ်က္ကုိ ျခဳံ၍ၾကည့္ပါက (သုိ့မဟုတ္) ရႈ့ေထာင့္ေပါင္းစုံမွေန၍ ေလ့လာပါက အခ်က္တစ္ခုႏွင္တစ္ခုသည္ လစ္ဟာေနျခင္းမရွိဘဲ စပ္ယွက္လ်က္ ၀ါ-စပ္ႏြယ္လ်က္ ရွိေနသည္ကုိ ေတြးေခၚသူ၏ကုိယ္ပုိင္ညဏ္ ျမင့္မားလ်င္ျမင့္မားသေလာက္ ေတြ့ျမင္ႏုိင္ေပသည္။ ဤေလာက၌ ေတြးေခၚေနၾကေသာ အေတြးအေခၚ အယူအဆမွန္သမွ်တုိ့သည္ ဤအခ်က္(၁၀)ခ်က္၏ အျပင္ဘက္၌ မရွိႏုိင္ေပ။ အခ်က္(၁၀)ခ်က္၏အတြင္း၌သာ အမည္နာမေ၀ါဟာရအမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ တည္ရွိႏုိင္ေပသည္။ သုိ့ျဖစ္၍ ဤ၌ အခ်က္ ၁၀-ခ်က္ဟု တစ္ခုခ်င္းအားျဖင့္ အမည္နာမကြဲျပားလ်က္ရွိႏုိင္ေသာ္လည္း ယင္းအခ်က္ ၁၀-ခ်က္လုံးကုိ အႏွစ္ခ်ဳပ္၍ ျပရပါမူကား “မည္သည့္အရာကုိမွ် ခ်က္ခ်င္းအတည္ျပဳလက္ခံျခင္း မျပဳရ”ဟုပင္ ဆုိဘြယ္ရွိေပေတာ့သည္။


သက္သာရာ ရပ္နားရာ

အထက္၌ ခ်က္ခ်င္းလက္ခံ အတည္မျပဳသင့္ေသာအခ်က္ (၁၀)ခ်က္လုံး၏ အႏွစ္ခ်ဳပ္သည္ “မည္သည့္အရာကိုမွ် ခ်က္ခ်င္းအတည္ျပဳ လက္ခံျခင္းမျပဳရ” ဟု ဆုိထားသည္။ သုိ့ျဖစ္ပါက ေရျပင္၌ ေထာက္တည္ရာမဲ့ေသာပုဂၢဳိလ္သည္ ထုိေရျပင္၌ ေမ်ာခ်င္ရာသို့ေမ်ာေနနိဳင္သကဲ့သုိ့ ေလဟာျပင္၌ ေထာက္တည္ရာမဲ့ေသာပုဂၢဳိလ္သည္လည္း ေလဟာျပင္အတြင္း လြင့္ေမ်ာခ်င္းတုိင္း လြင့္ေမ်ာေနမည္သာ ျဖစ္ေပသည္။ ထုိ့အတူ ကုိယ္ပုိင္ညဏ္ျဖင့္ အမွားအမွန္,အေကာင္းအဆုိးကုိ မဆုံးျဖတ္ႏုိင္၍ အယူ၀ါဒေရးရာ၌ ေထာက္တည္ရာမဲ့ေနေသာ ပုထုဇဥ္ပုဂၢဳိလ္အတြက္ အယူ၀ါဒေရးရာေတာၾကီးအတြင္း၀ယ္ မ်က္စိလည္ လမ္းမွားကာ တ၀ဲလည္လည္ျဖင့္ ေဆာက္တည္ရာမဲ့ေနေပေတာ့မည္။

ယင္းသုိ့ အယူ၀ါဒေရးရာ၌ ေထာက္တည္ရာမဲ့ေနပါက မ်က္ေမွာက္ဘ၀၌ ကုိယ္စိတ္ခ်မ္းသာမႈတုိ့ႏွင့္ကင္းေ၀းလ်က္ ဆင္းရဲဒုကၡ၀ဲၾသဃမွာ နစ္မြန္းခ်င္တုိင္း နစ္မြန္းေနေပေတာ့မည္။ အဆုံးစြန္အားျဖင့္ ဘ၀သံသရာတစ္ေလ်ာက္လုံး ေထာက္တည္ရာမဲ့လ်က္ ဒုကၡဆင္းရဲ ၀ဲဂယက္တြင္းမွာ တ၀ဲလည္လည္ ျဖစ္ခ်င္တုိင္းျဖစ္ေနေပေတာ့မည္။ ထုိသုိ့ ဆင္းရဲဒုကၡ၀ဲၾသဃထဲမွာ ေမ်ာပါခ်င္တုိင္းေမ်ာပါ၊ နစ္မြန္းခ်င္တုိင္းနစ္မြန္း၊ တ၀ဲလည္လည္ ျဖစ္ခ်င္တုိင္းျဖစ္ေနေသာ ပုထုဇဥ္လူသားအား ထုိဒုကၡဆင္းရဲ ၀ဲၾသဃအတြင္းမွာ ေမ်ာပါခ်င္တုိင္းေမ်ာပါခြင့္၊ နစ္မြန္းခ်င္တုိင္း နစ္မြန္းခြင့္၊ တ၀ဲလည္လည္ ျဖစ္ခ်င္တုိင္းျဖစ္ခြင့္ကုိ မေပးဘဲ သက္သာရာ ရပ္နားရာ ေထာက္တည္ရာကုိ ဤသုတ္ေတာ္က ေပးထားေလသည္။


စံ (သုိ့မဟုတ္) မွတ္ေက်ာက္

မွန္၏။ ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ ဤသုတ္ေတာ္၌ အခ်က္ ၁၀-ခ်က္တုိ့ျဖင့္ အရာရာကုိ ခ်က္ခ်င္းအတည္ျပဳလက္ခံျခင္းမျပဳရန္ မိန့္ေတာ္မူခဲ့၏။ ထုိ့သုိ့ မိန့္ေတာ္မူခဲ့သည္မွန္ေသာ္လည္း မိမိ၏ကုိယ္ပုိင္ညဏ္ျဖင့္ စူးစမ္းဆင္ျခင္ခြင့္ကုိကား တုိက္တြန္းအားေပးထားသည္။ မိမိ၏ကုိယ္ပုိင္ညဏ္ျဖင့္ စူးစမ္းဆင္ျခင္ရမည္ဟု တုိက္တြန္းအားေပးခ်က္ႏွင့္အညီ တုိင္းတာႏုိင္ရန္ ၀ါ-တင္ၾကည့္ႏုိင္ရန္ စံ (သုိ့မဟုတ္)မွတ္ေက်ာက္မ်ားကုိလည္း ျမတ္စြာဘုရားရွင္ကုိယ္တုိင္ ဤသုတ္ေတာ္၌ အရိပ္အျမြက္ေဟာၾကားထားေလသည္။

မွန္၏။ ဤသုတ္ေတာ္ပါ အခ်က္ ၁၀-ခ်က္တုိ့ျဖင့္ “မည္သည့္အရာကုိမွ် ခ်က္ခ်င္းအတည္ျပဳ လက္ခံျခင္း မျပဳရ”ဟု ဆုိေသာ္လည္း ပုထုဇဥ္လူသားတုိ့အတြက္ မည္သည့္နည္းႏွင့္မွ် အမွားအမွန္, အေကာင္းအဆုိးကုိ ခြဲျခားႏုိင္အံ့မထင္။ သုိ့ျဖစ္၍ ျမတ္ဗုဒၶသည္ ခ်က္ခ်င္းလက္ခံ အတည္မျပဳသင့္ေသာ အခ်က္ (၁၀)ခ်က္ႏွင့္ တစ္ဆက္တည္းအားျဖင့္ အမွားႏွင့္အမွန္, အေကာင္းႏွင့္အဆုိးကုိ မည္ကဲ့သုိ့ေသာ စံျဖင့္ တုိင္းတာရမည္ကုိ ၀ါ- မည္ကဲ့သုိ့ေသာ မွတ္ေက်ာက္ျဖင့္ တင္ၾကည့္ရမည္ကုိ တုိင္းတာရန္ ၀ါ- တင္ၾကည့္ရန္ စံ (သို့မဟုတ္)မွတ္ေက်ာက္မ်ားကုိလည္း ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့ပါသည္။

ယင္ စံ (သို့မဟုတ္)မွတ္ေက်ာက္မ်ားမွာ--
“အကုသုိလ္ျဖစ္ေသာ - အျပစ္ရွိေသာ - ပညာရွိတုိ့ ကဲရဲ့အပ္ေသာ - စီးပြါးမဲ့ရန္ျဖစ္ေသာ- ဆင္းရဲရန္ျဖစ္ေသာ- ေလာဘ, ေဒါသ, ေမာဟ, တရားမ်ားႏွင့္ ကုသုိလ္ျဖစ္ေသာ - အျပစ္ကင္းေသာ- ပညာရွိတုိ့ ခ်ီးမြမ္းအပ္ေသာ- အစီးအပြါးရွိျခင္းငွါျဖစ္ေသာ- ခ်မ္းသာျခင္းငွါျဖစ္ေသာ -အေလာဘ, အေဒါသ, အေမာဟ-တရားမ်ား, ပင္ ျဖစ္ေပသည္။


၀ါဒမွန္ကုိ ရွာေဖြျခင္း အဓိပၸါယ္

ေဖာ္ျပပါ အခ်က္ ၁၀-ခ်က္ကုိ စံ(သုိ့မဟုတ္)မွတ္ေက်ာက္မ်ားေပၚတြင္ တုိင္းတာ၍ ၀ါ-တင္ၾကည့္၍ အမွားႏွင့္အမွန္၊ အေကာင္းႏွင့္အဆုိးကုိ ခြဲျခားနားလည္ႏုိင္ျပီဆုိပါက ဤသုတ္ေတာ္ကေပးေသာ မိမိကုိယ္တုိင္ စူးစမ္းဆင္ျခင္ျခင္း၏အႏွစ္သာရကုိ ေတြ့ရွိရျပီဟု သတ္မွတ္ရေပမည္။ သုိ့ေသာ္ အမွားႏွင့္အမွန္၊ အေကာင္းႏွင့္အအဆုိးတုိ့ကုိ ကုိယ္တုိင္စူးစမ္းဆင္ျခင္ႏုိင္ရုံမွ်ျဖင့္ ေက်နပ္၍မေနဘဲ ယင္းတုိ့တြင္ မွားေသာ ဆုိးေသာ တရားတုိ့ကုိ ပယ္စြန့္၍ မွန္ေသာေကာင္းေသာတရားတုိ့ကုိ ျပည့္စုံေစရမည္ ျဖစ္ေပသည္။ မွန္၏။ ဤသုိ့ ပယ္စြန့္ရမည့္တရားမ်ားကုိ ပယ္စြန့္ႏုိင္ရန္၊ ျပည့္စုံရမည့္တရားမ်ား ျပည့္စုံႏုိင္ရန္အတြက္ စစ္မွန္ေသာအယူ၀ါဒကုိ ရွာေဖြျခင္း ျဖစ္ေလသည္။ ပယ္စြန့္ရမည့္တရားမ်ားကုိ ပယ္စြန့္ျခင္း၊ ျပည့္စုံရမည့္တရားမ်ားကုိ ျပည့္စုံေစျခင္းဟူေသာ စြမ္းရည္သတၱိထူးကုိ ရရွိျပီးဆုိပါက စစ္မွန္ေသာ ဘာသာအယူ၀ါဒကုိ ရွာေဖြျခင္း၏အဓိပၸါယ္သည္လည္း ျပီးျပည့္စုံသြားျပီဟု ဆုိႏုိင္ေပသည္။


ပစၥဳပၸန္ခ်မ္းသာ

သုိ့ေသာ္ ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ လူသားတုိ့အား ဤမွ်ျဖင့္ ေက်နပ္ေရာင့္ရဲျခင္းကုိ လုိလားေတာ္မမူဘဲ တစ္ဆင့္တက္၍ ပြါးမ်ားရမည့္အရာမ်ားကုိ ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့ပါသည္။ ယင္းကား အလုံးစုံေသာ အရပ္မ်က္ႏွာတုိ့၌ သတၱ၀ါအားလုံးတုိ့ကုိ မိမိႏွင့္အတူျပဳ၍ ျပန့္ေျပာေသာ၊ ျမင့္ျမတ္ေသာ၊ အတုိင္းအရွည္မရွိေသာ၊ ရန္မရွိေသာ၊ ေၾကာင့္ၾကျခင္းမရွိေသာ စိတ္ျဖင့္ ပြါးမ်ားေနထုိင္ရမည့္ ေမတၱာ, ကရုဏာ, မုဒိတာ, ဥေပကၡာ တည္းဟူေသာ ျဗဟၼ၀ိဟာရတရားမ်ားပင္ ျဖစ္ေပသည္။

ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ေဟာၾကားေတာ္မူေသာ ပိဋကသုံးပုံ၊ နိကာယ္ငါးရပ္တုိ့တြင္ ဤေကသမုတၱိသုတ္(သို့မဟုတ္)ကာလာမသုတ္သည္ကား သုတၱန္ပိဋက၊ အဂုၤတၱရနိကာယ္၊ တိကနိပါတ္၌ ပါရွိေသာသုတ္ေတာ္ ျဖစ္ေပသည္။ မ်က္ေမွာက္ေခတ္၌ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ေဟာၾကားေတာ္မူသည့္ ေက်ာ္ၾကားေသာေဒသနာေတာ္အမ်ားအျပားရွိရာတြင္ ဓမၼစကၠပ၀တၱနသုတ္၊ အနတၱလကၡဏသုတ္၊ မဟာသတိပဌာနသုတ္၊ ဓမၼပဒ၊ အဘိဓမၼာႏွင့္ ေကသမုတၱိသုတ္(ကာလာမသုတ္)ေတာ္တုိ့သည္ အထူးထင္ရွားေလသည္။

ထုိ့တြင္ ဓမၼစၾကာတရားေတာ္၌ သစၥာေလးပါးကုိ အဓိကထား၍ ေဟာၾကားထားသည္။ အနတၱလကၡဏသုတ္သည္ ေလာက၌ ျမဲေသာ အတၱဟူ၍မရွိ။ မျမဲေသာ အနတၱတရားမ်ားသာ ရွိသည္ဟု အတၱကုိပယ္ေသာ ေဒသနာျဖစ္သည္။ မဟာသတိပဌာနသုတ္သည္ သစၥာေလးပါးကုိ ရရွိရန္ က်င့္စဥ္နည္းလမ္းမ်ားကုိ ညြန္ၾကားထားေသာသုတ္ေတာ္ျဖစ္သည္။ သစၥာေလးပါးကုိ သိရွိရန္ ဤမဟာသတိပဌာနသုတ္လာ က်င့္နည္းမ်ားမွတစ္ပါး အျခားမရွိေခ်။ ထုိ့ေၾကာင့္ သတိပဌာန္က်င့္စဥ္ကုိ ဧကာယနမေဂၢါ-တစ္ေၾကာင္းတည္းေသာလမ္း-ဟု ဆုိျခင္း ျဖစ္သည္။ ဓမၼပဒမွာမူ စိတ္၏သဘာ၀၊ ကုသုိလ္အကုသုိလ္တုိ့၏အက်ဳိးအျပစ္၊ ပညာရွိႏွင့္သူမုိက္တုိ့၏ကြဲျပားမႈ၊ သမဏ ျဗဟၼဏတုိ့၏အဓိပၸါယ္ စသည္တုိ့ကုိ ျပဆုိထားသည္။ အဘိဓမၼာသည္ စိတ္,ေစတသိက္, ရုပ္, နိဗၺာန္ ဟူေသာ ပရမတၳတရားေလးပါးတုိ့၏ သေဘာအဓိပၸါယ္မ်ားကုိ ဖြင့္ဆုိထားသည္။ သုိ့ျဖစ္၍ အထက္ပါ ေဒသနာေတာ္မ်ားသည္ သစၥာေလးပါးကုိ မ်က္ေမွာက္ျပဳရန္ တစ္နည္းမဟုတ္ တစ္နည္းအားျဖင့္ အေထာက္အပံ့ ျပဳေနပါသည္။

သုိ့ေသာ္ ယင္တုိ့ႏွင့္မတူ တစ္မူထူးျခားေသာ ေဒသနာေတာ္သည္ကား ဤေကသမုတၱိသုတ္ေဒသနာေတာ္ပင္ ျဖစ္ေပသည္။ မွန္၏။ ဤသုတ္ေတာ္သည္ အထက္ပါေဒသနာမ်ားကဲ့သုိ့ သစၥာေလးပါးအနားသုိ့ ခ်ဥ္းကပ္ရန္ မစြမ္းႏုိင္ေသးဘဲ အကုသုိလ္ျဖစ္ေသာ- အျပစ္ရွိေသာ-ပညာရွိတုိ့ကဲ့ရဲ့အပ္ေသာ- စီးပြါးမဲ့ရန္ျဖစ္ေသာ-ဆင္းရဲရန္ျဖစ္ေသာ ေလာဘ,ေဒါသ, ေမာဟ- တရားတုိ့ႏွင့္ ကုသုိလ္ျဖစ္ေသာ- အျပစ္ကင္းေသာ- ပညာရွိတုိ့ ခ်ီးမြမ္းအပ္ေသာ-အစီးအပြါးရွိျခင္းငွါျဖစ္ေသာ-ခ်မ္းသာျခင္းငွါျဖစ္ေသာ အေလာဘ, အေဒါသ, အေမာဟ-တရားတုိ့၏ ကြဲျပားေသာရလဒ္ကုိ ထုတ္ေဖာ္ျပသည့္ ေအာက္ေျခအဆင့္မ်ွသာ ရွိေပေသးသည္။ သုိ့ေသာ္ ျဗဟၼစုိရ္တရားေလးပါးတုိ့ျဖင့္ ယခုမ်က္ေမွာက္ဘ၀၌ က်င့္သုံးေနထုိင္ရန္ ေဟာၾကားထားသျဖင့္ ေလာကီခ်မ္းသာႏွင့္စပ္၍ကား အထြတ္အထိပ္သုိ့ ပုိ့ေဆာင္ေပးထားသည္ဟု ဆုိႏုိင္ေပသည္။ သုိ့ျဖစ္၍ ဤသုတ္ေတာ္၏ထူးျခားခ်က္သည္ မဂ္ခ်မ္းသာ , ဖုိလ္ခ်မ္းသာ, ေနာင္တမလြန္ခ်မ္းသာတုိ့ထက္ ယခုပစၥပၸန္ မ်က္ေမွာက္ဘ၀၌ ေထာက္တည္ရာ၊ ရပ္နားရာ၊ သက္သာရာ၊ ခ်မ္းသာရာကုိ ေပးေသာ အခ်က္ပင္ျဖစ္ေပသည္။

ဤသုိ့ျဖင့္ ပယ္ရမည့္တရားမ်ား၊ ျပည့္စုံရမည့္တရားမ်ား၊ ထိန္းသိမ္းတည္ထားရမည့္တရားမ်ားဟု သုံးပုိင္းခြဲထားသည္။ ေဖာ္ျပပါ အခ်က္သုံးခ်က္သည္လည္း ျမတ္စြာဘုရားရွင္တုိ့ မိန့္ၾကားေတာ္မူေသာ အဆုံးအမျဖစ္သည့္ “အလုံးစုံေသာ အကုသိုလ္တုိ့ကုိ မျပဳလုပ္ရ၊ ကုသုိလ္မွန္သမွ်ကုိ ျပဳလုပ္ရမည္။ မိမိစိတ္ကုိ ျဖဴစင္ေအာင္ထားပါ” ဟူေသာ ေဒသနာေတာ္တြင္ အၾကဳံး၀င္လ်က္ ရွိေပသည္။ သုိ့ျဖစ္၍ ဤသုတ္ေတာ္လာ အႏွစ္ခ်ဳပ္သည္ အကုသုိလ္မ်ားကုိပယ္၍ ကုသုိလ္မ်ားကုိ ျပည့္စုံေစကာ ျဗဟၼစုိရ္တရားေတာ္ႏွင့္အညီ က်င့္သုံးေနထုိင္ေစျခင္းပင္ ျဖစ္ေပေတာ့သည္။

ယင္းသုိ့ က်င့္သုံးေနထုိင္သြားပါက လူသားတုိ့ ေတြးေခၚေနေသာ တမလြန္ဘ၀ရွိျခင္း-မရွိျခင္း၊ ကုသုိလ္အကုသုိလ္တုိ့၏အက်ဳိးရင္းအက်ဳိးဆက္ရွိျခင္း-မရွိျခင္း၊ မေကာင္းမႈျပဳေသာ္လည္း ျပဳသည္ မည္ျခင္း-မမည္ျခင္းတုိ့သည္ အေရးမၾကီးေတာ့ေပ။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ မ်က္ေမွာက္ဘ၀၌ စစ္မွန္ေသာ ခ်မ္းသာကုိ ေတြ့ရွိေနျပီး ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ေပတည္း။


သုတ္ေတာ္ဖြဲ့စည္းထားပုံ

“ေကသမုတၱိသုတ္ေတာ္ ေလ့လာခ်က္” ဟူေသာ ေခါင္းစဥ္၏ေအာက္၀ယ္ အခန္းၾကီး (၅)ခန္းခြဲ၍ အခန္းငယ္မ်ားျဖင့္ တန္ဆာဆင္ကာ ေအာက္ပါအတုိင္း ဖြဲ့စည္းတည္ေဆာက္ထားသည္။

အခန္း ၁- ၌ ကာလာမမင္းသားတုိ့ႏွင့္ဆက္စပ္ေနေသာ အယူ၀ါဒမ်ား၊ ျမတ္ဗုဒၶ၏၀ါဒႏွင့္ပတ္သက္ေသာ မွတ္ခ်က္မ်ား၊ အယူ၀ါဒအေပၚ သံသယႏွင့္စပ္ေသာ ေမးခြန္းမ်ား၊ လူသားတုိ့အား ယုံၾကည္မႈကုိ ေပးႏုိင္သူတုိ့၏အရည္အေသြးမ်ား စသည္တုိ့ကုိ ေဖာ္ျပထားသည္။

အခန္း ၂- ၌ -

ခ်က္ခ်င္းလက္ခံအတည္မျပဳသင့္ေသာ ပထမအခ်က္တြင္ စကားႏွင့္ဆပ္စပ္၍ သိမွတ္ဖြယ္ရာမ်ား၊ တစ္ဆင့္ၾကားစကားမ်ား၏ မွန္ကန္မႈႏွင့္ လြဲမွားမႈမ်ား စသည္တုိ့ကုိ ေဖာ္ျပထားသည္။

ခ်က္ခ်င္းလက္ခံ အတည္မျပဳသင့္ေသာ ဒုတိယအခ်က္တြင္ ပရမၸအမ်ဳိးအစားမ်ား၊ အစဥ္အလာႏွင့္စပ္ေသာ သိမွတ္ဖြယ္ရာမ်ား စသည္တုိ့ကုိ ေဖာ္ျပထားသည္။

ခ်က္ခ်င္းလက္ခံ အတည္မျပဳသင့္ေသာ တတိယအခ်က္တြင္ ဣတိဟာသ၊ ဣတိကိရ၊ ေကာလာဟလႏွင့္စပ္၍ သိမွတ္ဖြယ္ရာမ်ား၊ ယင္းတုိ့ႏွင့္စပ္ေသာ ပိဋကတ္ေတာ္မွ သိမွတ္ဖြယ္ရာမ်ား စသည္တုိ့ကုိ ေဖာ္ျပထားသည္။

ခ်က္ခ်င္းလက္ခံ အတည္မျပဳသင့္ေသာ စတုတၳအခ်က္တြင္ ပိဋက-ႏွင့္စပ္၍ ဤ၌ ယူရမည့္အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆုိခ်က္မ်ား၊ ေထရ၀ါဒႏွင့္ မဟာယာနတုိ့၏ကြဲျပားမႈမ်ား၊ ျမတ္ဗုဒၶ၏ဓမၼ၀ိနယအေပၚ အျမင္မ်ား စသည္တုိ့ကုိ အက်ယ္တ၀င့္ ေဖာ္ျပထားသည္။

ခ်က္ခ်င္းလက္ခံ အတည္မျပဳသင့္ေသာ ပဥၥမအခ်က္တြင္ တကၠ၏သေဘာမ်ား၊ ဘုရားရွင္တုိ့၏သဗၺညဳတညဏ္ကုိ ၀န္ခံျခင္းတုိ့သည္ ယင္းတကၠမွအပျဖစ္ေၾကာင္းမ်ား စသည္တုိ့ကုိ ေဖာ္ျပထားသည္။

ခ်က္ခ်င္းလက္ခံ အတည္မျပဳသင့္ေသာ ဆ႒မအခ်က္တြင္ တကၠႏွင့္နယတုိ့၏ အယူအဆမတူပုံမ်ား၊ နယေဟတုတြင္ ပါ၀င္ႏုိင္သည့္ ပိဋကတ္ေတာ္မွ သိမွတ္ဖြယ္ရာမ်ား စသည္တုိ့ကုိ ေဖာ္ျပထားသည္။

ခ်က္ခ်င္းလက္ခံ အတည္မျပဳသင့္ေသာ သတၱမအခ်က္တြင္ အေထာက္အထား ကုိးကားတတ္ေသာ လူ့သဘာ၀မ်ား၊ အေထာက္အထား အကုိးအကားမ်ား စသည္တုိ့ကုိ ေဖာ္ျပထားသည္။
အထူးအားျဖင့္ ဒိ႒ိ ၆၂-ပါးကုိ တကၠေဟတု၊ နယေဟတု၊ အကာရပရိ၀ိတကၠ ၃- မ်ဳိးတုိ့တြင္ သြင္း၍ ဤ၌ ေဖာ္ျပထားျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။

ခ်က္ခ်င္းလက္ခံ အတည္မျပဳသင့္ေသာ အ႒မအခ်က္တြင္ ၀ါဒတစ္ခုႏွင့္တစ္ခု အယူအဆတုိက္ဆုိင္တတ္ပုံ၊ သုိ့ေသာ္ အသြင္သ႑န္အားျဖင့္သာ တူျပီး အႏွစ္သာရအားျဖင့္ ကြဲျပားပုံမ်ား စသည္တုိ့ကုိ ေဖာ္ျပထားသည္။

ခ်က္ခ်င္းလက္ခံ အတည္မျပဳသင့္ေသာ န၀မအခ်က္တြင္ ေက်ာ္ၾကားျခင္းကုိ လူသားတုိ့ လုိလားႏွစ္သက္တတ္ပုံ၊ ေက်ာ္ၾကားျခင္းေၾကာင့္ ကုိးကြယ္ခံပုဂၢဳိလ္မ်ား ျဖစ္လာႏုိင္ပုံ၊ ကုိးကြယ္မႈမွားယြင္းပါက ရရွိလာမည့္ အက်ဳိးဆက္မ်ား၊ ကုိးကြယ္ထုိက္ေသာ ပုဂၢဳိလ္တုိ့၌ ရွိရမည့္အရည္အေသြးမ်ား စသည္တုိ့ကုိ ေဖာ္ျပထားသည္။

ခ်က္ခ်င္းလက္ခံ အတည္မျပဳသင့္ေသာ ဒသမအခ်က္တြင္ လူသားတုိ့အဖုိ့ ဆရာကုိ ရွာမွီးရန္လုိအပ္ပုံ၊ ဗုဒၶျမတ္စြာတုိ့ပင္ ဆရာႏွင့္မကင္းကြာပုံ၊ ဆရာကုိးကြယ္ မွားယြင္းပါက ဘ၀သံသရာတစ္ေလွ်ာက္လုံး ဆင္းရဲဒုကၡေရာက္တတ္ပုံမ်ား စသည္တုိ့ကုိ ေဖာ္ျပထားသည္။

အခန္း ၃- ၌ ပယ္စြန့္ရမည့္ ေလာဘ, ေဒါသ, ေမာဟ - တရားမ်ား၊ ျပည့္စုံရမည့္ အေလာဘ, အေဒါသ, အေမာဟ- တရားမ်ား စသည္ျဖင့္ စံ (သုိ့မဟုတ္) မွတ္ေက်ာက္မ်ားကုိ ေဖာ္ျပထားသည္။

အခန္း ၄- ၌ တစ္ဆင့္တက္၍ ပြါးမ်ားရမည့္ ေမတၱာ, ကရုဏာ, မုဒိတာ, ဥေပကၡာ- တရားမ်ား စသည္တုိ့ကုိ ေဖာ္ျပထားသည္။

အခန္း ၅- ၌ တမလြန္ဘ၀ ရွိ, မရွိ၊ ကုသုိလ္,အကုသုိလ္တုိ့၏ အက်ဳိးရင္းအက်ဳိးဆက္ ရွိ, မရွိ၊ ကုသုိလ္ျပဳေသာ္လည္း ျပဳသည္ မည္, မမည္ႏွင့္စပ္ေသာ သိမွတ္ဖြယ္ရာမ်ား စသည္တုိ့ကုိ အက်ယ္တ၀င့္ ေဖာ္ျပထားသည္။


အေျဖထုတ္ျပီးေသာသုတ္

ေရွးသေရာအခါ ခရီးသြားႏွစ္ေယာက္သည္ လမ္းခရီးတစ္ခု၌ ျမက္ပုံႏွစ္ပုံကုိ ေတြ့ျမင္ၾက၏။ ထုိအခါ သူတုိ့ႏွစ္ေယာက္လုံးသည္ တစ္ေယာက္တစ္ပုံစီျဖင့္ ျမက္ပုံကုိ ေကာက္ယူသြားၾကသည္။ ထုိ့ေနာက္ ခရီးအတန္ငယ္သြားျပီးေသာအခါ လမ္းတြင္ ၀ါဂြမ္းႏွစ္ပုံကုိ ေတြ့ၾကျပန္သည္။ ဤ၌ ခရီးသြားႏွစ္ေယာက္လုံး လုပ္သင့္လုပ္ထုိက္ေသာ အလုပ္ကား ျမက္ပုံမ်ားကုိ ထားခဲ့ျပီး ၀ါဂြမ္းပုံမ်ားကုိ ယူေဆာင္သြားရန္သာ ျဖစ္သည္။ သုိ့ေသာ္ ခရီးသြားႏွစ္ဦးအနက္ တစ္ဦးက ျမက္ပုံကုိပင္ ဆက္လက္၍ သယ္ေဆာင္လာခဲ့ျပီး ဒုတိယတစ္ဦးကမူ ျမက္ပုံကုိ ခ်ထားခဲ့ကာ ၀ါဂြမ္းပုံကုိ သယ္ေဆာင္သြားခဲ့သည္။ ဤသုိ့ျဖင့္ သူတုိ့သည္ ေရွ့သုိ့ ခရီးဆက္ခဲ့ရာ တစ္ခုေသာေနရာ၌ သုိးေမြးႏွစ္ပုံကုိ ေတြ့ၾကျပန္သည္။ ထုိ့တြင္ ပထမတစ္ဦးသည္ အထက္ပါနည္းတူ မိမိသယ္ေဆာင္လာခဲ့ေသာျမက္ပုံကုိပင္ တစ္ဖန္ဆက္လက္၍ သယ္ေဆာင္လာခဲ့ျပန္သည္။ သုိ့ေသာ္ ဒုတိယတစ္ဦးကမူကား အသစ္ေတြ့ရွိေသာ သုိးေမြးပုံကုိ ေျပာင္းလဲ၍ သယ္ေဆာင္သြားခဲ့သည္။

ဤ၌ ပထမတစ္ဦးသည္ အသစ္အသစ္ေတြ့ရွိေသာ ၀ါဂြမ္းပုံ၊ သုိးေမြးပုံတုိ့ကုိ ျမက္ပုံႏွင့္မလဲဘဲ မိမိ၌ ရွိရင္းစြဲျဖစ္သည့္ ျမက္ပုံကုိပင္ ဆက္လက္၍ သယ္ေဆာင္သြားခဲ့သည္။ သုိ့ေသာ္ ဒုတိယတစ္ဦးကမူ ပစၥည္း၀တၳဳတစ္ခု၏တန္ဖုိးကုိ အကဲျဖတ္တတ္သည္။ တုိးတက္ဆန္းသစ္ေသာ ေခတ္အျမင္ရွိသည္။ အေဟာင္းကုိ ဖက္တြယ္ထားလုိက္စိတ္မရွိေပ။ ထုိ့ေၾကာင့္ အသစ္အသစ္ေတြ့ရွိေသာ တစ္ခုထက္တစ္ခု တန္ဖုိးျမင့္သည့္ အရာ၀တၳဳမ်ားကုိသာ တစ္ခုျပီးတစ္ခု ေျပာင္းလဲ၍ သယ္ေဆာင္သြားခဲ့၏။
ဤကား ေရွးေဟာင္းအယူအဆ ေရွးေဟာင္းအေတြးအေခၚမ်ားကုိ ဖက္တြယ္ထားသူႏွင့္ အသစ္အသစ္ေျပာင္းလဲတုိးတက္လာေသာ အယူအဆအေတြးအေခၚတုိ့ကုိ တစ္ခုျပီးတစ္ခု လက္ခံေသာသူႏွစ္ဦးတုိ့၏ ျခားနားခ်က္ ျဖစ္သည္။

သုိ့ျဖစ္၍ ယေန့တုိင္ေအာင္ “ဓမၼ”ဟူ၍ ယူဆထင္မွတ္ခဲ့ေသာ အရာ၀တၳဳမ်ားသည္ ဤသုတ္မွ ေပးလာေသာ စူးစမ္းဆင္ျခင္တတ္သည့္ အေတြးအေခၚမ်ားေၾကာင့္ ယေန့မ်က္ေမွာက္၌ “အဓမၼ”ျဖစ္မည္ဆုိပါက ျဖစ္သြားႏုိင္သည္။ ထုိ့အတူ “အမွန္ (သုိ့မဟုတ္)အေကာင္း”ဟူ၍ ထင္မွတ္ယူဆလာခဲ့ေသာ အရာ၀တၳဳတုိ့သည္ ဤသုတ္မွ ဖြင့္ေပးသည့္ ညဏ္အလင္းေၾကာင့္ ပစၥပၸဳန္အေျခအေန၌ “အမွား (သုိ့မဟုတ္) အဆုိး” သုိ့ သက္ဆင္းလုိက သက္ဆင္းသြားႏုိင္သည္။
သုိ့ဆုိလ်င္ ျမက္ပုံကုိ ထမ္းပုိးသယ္ေဆာင္သြားမည္လား? (သုိ့မဟုတ္) ၀ါဂြမ္းပုံ၊ ထုိမွ တစ္ဆင့္တက္လ်င္ သုိးေမြးပုံကုိ ထမ္းပုိးသယ္ေဆာင္သြားမည္လား ? ဤသုတ္သည္ ယင္းအေမးအတြက္ အေျဖထုတ္ျပီးျဖစ္ေၾကာင္း ေအာက္ပါအက်ဳိးေက်းဇူးမ်ားက သက္ေသခံေပလိမ့္မည္။


အက်ဳိးေက်းဇူး

ဤသုတ္ကုိ ေလ့လာျခင္းအားျဖင့္ လူသားတုိ့ လုိလားမႈမရွိေသာ အေၾကာက္တရားမ်ားကုိ တြန္းလွန္ႏုိင္မည္။ ယုံမွားျခင္း၏ေနာက္ကြယ္၌ ျဖစ္ေပၚလာမည့္ အက်ဳိးဆက္မ်ားကုိ ၾကဳိတင္လက္ဦးမႈရယူကာ လက္ခံ, လက္မခံအားျဖင့္ ၾကဳိက္ႏွစ္သက္ရာကုိ ေရြးခ်ယ္ႏုိင္မည္။ ကုိးကြယ္ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာမည့္ေဘးမွ ကာကြယ္ႏုိင္မည္။ စစ္မွန္ေသာ ကုိးကြယ္ရာကုိ သိရွိလာမည္။ ယင္းစစ္မွန္ေသာ ဘာသာတရား၏အသြင္ႏွင့္အႏွစ္သာရတုိ့ကုိ ခြဲျခားတတ္လာမည္။ ဘာသာတရားတုိင္းအေပၚ သေဘာထားအျမင္ ၾကီးမားတတ္လာမည္။ အရာရာႏွစ္စပ္၍ အစြန္းေရာက္၀ါဒီအျဖစ္မွ ကင္းလြတ္မည္။ ဥပါဒါန္တရားတုိ့ျဖင့္ ေႏွာင္ဖြဲ့ခံရျခင္းမွ တစ္ခုေသာ အတုိင္းအတာထိ ကင္းလြတ္မည္။ အရာရာတုိင္းအေပၚ စူးစမ္းဆင္ျခင္တတ္လာျပီး ယင္းစူးစမ္းဆင္ျခင္ျခင္း၏ေနာက္၌ အမွားႏွင့္အမွန္၊ အေကာင္းႏွင့္အဆုိးတုိ့ကုိ ခြဲျခားတတ္လာမည္။ အေတြးအေခၚအယူအဆအေဟာင္းမ်ား၏ေနရာတြင္ အေတြးအေခၚအသစ္မ်ားျဖင့္ ရဲရဲ၀ံ့၀ံ့ အစားထုိးကာ ဘ၀သစ္ကုိ ျဖတ္သန္းႏုိင္လာမည္။

အသက္ရွင္ေနထုိင္ေသာ လူ့ဘ၀၏ရည္ရြယ္ခ်က္ကုိ နားလည္လာမည္။ သိပၸံပညာ၏တုိးတက္မႈအေပၚ ဘာသာတရားႏွင့္သဟဇာတျဖစ္ေအာင္ ဆက္စပ္ေပးတတ္လာမည္။ တမလြန္ဘ၀ ရွိ, မရွိ၊ ကုသုိလ္ အကုသုိလ္တုိ့၏ အက်ဳိးရင္း အက်ဳိးဆက္ ရွိ, မရွိ ၊ မေကာင္းမႈျပဳေသာ္လည္း ျပည္သည္ မည္, မမည္တုိ့ကုိ ကြဲျပားစြာ သိရွိလာမည္။ အတုအစစ္တုိ့ျဖင့္ ေရာျပြမ္းလ်က္ရွိေသာ ေမတၱာ, ကရုဏာ, မုဒိတာ, ဥေပကၡာတုိ့၏ သေဘာသဘာ၀ကုိ နားလည္လာျပီး သတၱ၀ါတုိင္းအေပၚ ငဲ့ညွာတတ္၊ ခ်စ္တတ္၊ ၀မ္းေျမာက္တတ္၊ လ်စ္လ်ဴရႈ့တတ္လာမည္။ စစ္မွန္ေသာ ဘာသာတရားဟူသည္ ပစၥဳပၸန္ေကာင္းစားေရးကုိ ဦးတည္ျခင္းျဖင့္ အနာဂတ္အတြက္လည္း အလုိလုိ ျပီးျပည့္စုံျပီးျဖစ္ေၾကာင္း သေဘာေပါက္လက္ခံလာမည္။ အဆုံးစြန္အားျဖင့္ မဂ္,ဖုိလ္,နိဗၺာန္တုိင္ေအာင္ ဤသုတ္ေတာ္က ပုိ့ေဆာင္ႏုိင္စြမ္းရွိလိမ့္မည္။


(မွတ္ခ်က္။ ။ ေကသမုတၱိသုတ္ေတာ္ ေလ့လာခ်က္က်မ္းမွ နိဒါန္းကုိ ကူးယူေဖာ္ျပသည္။)

ကာလာမသုတ္ေတာ္ႏွင့္ က်ဳိးေၾကာင္းဆက္စပ္ေသာ ခ်ဥ္းကပ္မႈ

ပါဠိက်မ္းဂန္မ်ားအလုိအရ သဗၺညဳတညဏ္ကုိ ရွာေဖြရာမွာ ဘုရားေလာင္းဟာ စည္းကမ္းတင္းၾကပ္ျပီး ျခဳိးျခံတဲ့ က်င့္စဥ္ရဲ့ပုံစံအားလုံးကုိ စြန့္လႊတ္ခဲ့ပါတယ္။ အေၾကာင္းကေတာ့ ေျခာက္ႏွစ္ၾကာ အဲဒီက်င့္စဥ္မ်ား ေနာက္သုိ့ လုိက္ပါခဲ့ျပီး ျဖစ္ပါတယ္။ သူရဲ့ရည္မွန္းခ်က္ကုိ ေအာင္ျမင္ေစႏုိင္တဲ့ နည္းပညာမ်ား နည္းစနစ္မ်ားကုိ သူကုိယ္တုိင္က ေတြးေခၚစဥ္းစားခ်င့္ခ်ိန္ခဲ့ပါတယ္။ သူကိုယ္တုိင္က အက်ဳိးသင့္ အေၾကာင္းသင့္ ေတြးေခၚျခင္းျဖင့္ ေနာက္ဆုံးမွာေတာ့ ျမတ္ဗုဒၶအျဖစ္ အိႏၵိယႏုိင္ငံ ေဗာဓိပင္ရဲ့ ေျခရင္းမွာ တရားထူးကုိ ရရွိခဲ့ပါတယ္။

ဒီနည္းလမ္းျဖင့္ က်ြမ္းက်င္ပုိင္ႏုိင္မႈကုိ ရရွိျပီးတဲ့ေနာက္ ယခုဘ၀မွာ ေအာင္ျမင္ေသာ ေနထုိင္ျခင္းနဲ့ ေနာင္ဘ၀မွာ အေကာင္းဆုံးဘ၀ကုိရရွိမႈအတြက္ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ဟာ ဘယ္လုိမွ အေရးမၾကီးဘဲ တန္ဖုိးမဲ့ ေဟာင္းႏြမ္းေနတဲ့ ဘာသာေရးအစဥ္အလာမ်ားနဲ့ အဆုိးျမင္ယုံၾကည္မႈမ်ားကုိ ဘယ္လုိ ပယ္ႏႈတ္သင့္တယ္ ဆုိတာကုိ ျမတ္ဗုဒၶက ညြန္ျပခဲ့ပါတယ္။ တစ္ဖက္တြင္ ျခားနားတဲ့ဘာသာေရးအျမင္မ်ားကုိ ဆုပ္ကုိင္ထားတဲ့ လူအမ်ားဟာ အျငင္းပြါးဖြယ္ျဖစ္တဲ့ အေတြးအေခၚပုိင္းဆုိင္ရာ ဘာသာေရးဆုိင္ရာ ျပႆနာမ်ားနဲ့ပတ္သက္လုိ့ အျငင္းပြါးျခင္းျဖင့္ စိတ္ပါ၀င္စားတဲ့အေလ့အက်င့္မ်ား ျဖစ္ပြါးေနတဲ့အခ်ိန္ ျဖစ္ပါတယ္။ အျခားတစ္ဖက္တြင္မူ အယူသီးအစြဲအလမ္းၾကီးတဲ့ ယုံၾကည္မႈမ်ားဟာ ရုိးရာဓေလ့ အစဥ္အလာမ်ားျဖင့္ ျပည့္ႏွက္ေနပါတယ္။

လူအမ်ားစုဟာ ကြဲျပားတဲ့ အျမင္မ်ားၾကားထဲ ဘယ္အရာကမွန္ကန္တယ္ဆုိတာကုိ မခြဲျခားႏုိင္၊ ေရြးမထုတ္ႏုိင္တဲ့ အေျခအေနမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အေၾကာင္းကေတာ့ အဲဒီအျမင္မ်ားဟာ ေရွ့ဦးအစျဖစ္ျခင္း၊ တူညီတဲ့ အေလးထားမႈကုိ ေဖာ္ထုတ္တင္ျပျခင္း၊ သက္ဆုိင္ရာ ဘာသာေရးယုံၾကည္မႈမ်ားနဲ့ပတ္သက္လုိ့ ေထာက္ခံ အားေပးသူမ်ားက အေျပာအေဟာေကာင္းျခင္းမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ အဆင့္အတန္းျမင့္မားတဲ့ ဂုဏ္သေရရွိ ေဟာၾကားသူမ်ားနဲ့ သူတုိ့အထဲက အခ်ဳိ့ဟာ ေလးစားဖြယ္ေကာင္းတဲ့ မိသားစုမ်ားမွ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတုိ့အထဲမွ အခ်ဳိ့က အေတြးအေခၚဆုိင္ရာ အဆုိျပဳခ်က္မ်ားကုိ ထုတ္ေဖာ္တင္ျပပါတယ္။ အျခားသူမ်ားနဲ့ဆန့္က်င္ေနေပမဲ့ ယုတၱိေဗဒအရ ေၾကာင္းက်ဳိးခုိင္လုံျပီး သေဘာတရားအရ အေျခအျမစ္ ရွိသည္မ်ား ျဖစ္ပါတယ္။

ျမတ္ဗုဒၶဟာ အဲဒီအျမင္မ်ားကုိ ကုိယ္က်င့္တရားေျမျပင္ေပၚမွာ အေၾကာင္းအက်ဳိးအရ တန္ဖုိးျဖတ္ေစခ်င္ပါတယ္။ ျမတ္ဗုဒၶေခတ္ေတြ့ရတဲ့ ဤကဲ့သုိ့ အေတြးအေခၚပုိင္းဆုိင္ရာ အယူအဆမ်ားကုိ ၆၂-ခုထက္ မနည္း မွတ္တမ္းတစ္ခုျဖင့္ ျဗဟၼဇာလသုတ္မွာ ခင္းက်င္းထားခဲ့ပါတယ္။

တစ္ခါတုန္းက ျမတ္ဗုဒၶဟာ ကာလာမအမ်ဳိးအႏြယ္မ်ား ေနထုိင္တဲ့ အိႏၵိယေျမာက္ပုိင္းရွိျမဳိ့တစ္ျမဳိ့ ေကသပုတၱသုိ့ ေဒသစာရီလွည့္လွည္ခဲ့ပါတယ္။ သူတုိ့ဟာ ျမတ္ဗုဒၶ အဲဒီျမဳိ့သုိ့ေရာက္လာတယ္ဆုိတာကုိ သိလာတဲ့အခါ ျမတ္ဗုဒၶထံ ၀ုိင္းအုံၾကျပီး သူတုိ့ရဲ့ျမဳိ့ဟာ ဘာသာေရးအျငင္းပြါးတဲ့ ဒုစရုိက္နယ္ပယ္တစ္ခု ျဖစ္လာတယ္ဆုိတာကုိ ေျပာဆုိၾကပါတယ္။ ေရွးကတည္းက အေျပာင္းအလဲရဲ့ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ့ အဲဒီေနရာသုိ့ ခရီးလွည့္လွည္လာတဲ့ ဘာသာေရးျငင္းခုံသူမ်ားဟာ အျပင္ပန္းအရ ယုတၱိဆန္တဲ့ အေၾကာင္းအက်ဳိးဆုိင္ရာ အေျခခံအေပၚမွာ သူတုိ့ရဲ့အျမင္မ်ားကုိ ထုတ္ေဖာ္ေၾကျငာခဲ့ၾကပါတယ္။

ဗုဒၶမတုိင္မီ အိႏၵိယအေတြးအေခၚဆရာမ်ားဟာ အဓိကအားျဖင့္ အျပန္အလွန္ပါ၀င္တဲ့ အဆင့္အတန္း သုံးမ်ဳိးမွာ အက်ဳံး၀င္ပါတယ္။ အဲဒါေတြကေတာ့ -
(၁) အေတြးသစ္ အျမင္သစ္ကုိ ဖြင့္ဟေပးျခင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ က်မ္းဂန္ဆုိင္ရာ ရုိးရာအစဥ္အလာတြင္ ယုံၾကည္ေသာ ရုိးရာ အစဥ္အလာသမာမ်ား သို့မဟုတ္ သုိသိပ္ထားခ်က္မ်ားကုိ လူသိေအာင္ ထုတ္ေဖာ္သူမ်ား(The Traditionalists or revelationists)၊
(၂) အက်ဳိးသင့္အေၾကာင္းသင့္ စဥ္းစားႏႈိင္းခ်ိန္ျခင္းႏွင့္ မွန္းဆထင္ျမင္ခ်က္မွ အသိပညာကုိ အခိုင္အမာဆုိေသာ ဆင္ျခင္မႈကုိဦးစားေပးသူမ်ားႏွင့္ ရုပ္လြန္ပညာသမားမ်ား(The Rationalists and Metaphysicians)၊
(၃) ျမင္သာေသာ ပုဂၢဳိလ္ေရးဆုိင္ရာ အသိပညာႏွင့္ ကြဲျပားျခားနားေသာ အတုိင္းအတာမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ အေတြ့အၾကဳံမ်ားအေပၚ တည္မွီေသာ အေတြ့အၾကံဳသမားမ်ား (The Experientialists) ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါ့ေၾကာင့္ သူတုိ့ေရွ့ေမွာက္မွာ ထုတ္ေဖာ္ေၾကျငာထားျပီးတဲ့ ကြဲလြဲတဲ့အျမင္မ်ားၾကားထဲ အမွန္တရားနဲ့ ပက္သတ္လုိ့ စိတ္ရႈပ္ေထြးေနတဲ့ ကာလာမမ်ားဟာ ျမတ္ဗုဒၶရဲ့ေရွ့ေမွာက္မွာ သူတုိ့ရဲ့အၾကြင္းမဲ့မေက်နပ္ခ်က္မ်ားကုိ ဖြင့္ဟခဲ့ၾကပါတယ္။ သူတုိ့ေရွ့ေမွာက္မွ အဲဒီအေတြးအေခၚအမ်ဳိးမ်ဳိးရဲ့အျမင္မ်ားေၾကာင့္ သူတုိ့ရပ္တည္သင့္တဲ့ စံမွတ္ေက်ာက္နဲ့ ပတ္သက္လုိ့ ယုံၾကည္ေလာက္တဲ့ တစ္ေယာက္ေယာက္ကုိ ေတြ့ရဖုိ့ သူတုိ့ဟာ ျမတ္ဗုဒၶကုိ ေမးျမန္းခဲ့ပါတယ္။

ဒီကိစၥႏွင့္ပတ္သက္လုိ့ ကာလာမမ်ားကုိေဟာၾကားတဲ့အခါ ျမတ္ဗုဒၶက အခ်ဳိ့ အေျခခံက်တဲ့ အခြင့္အေရးမ်ားနဲ့ အမွန္တရားကုိရွာေဖြသူမ်ားအတြက္ အခြင့္ေကာင္းမ်ားကုိအာမခံတဲ့ ကာလာမသုတ္ေတာ္ကုိ ေဟာၾကားခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါေတြဟာ လက္ေတြ့က်တဲ့ စုံစမ္းမႈနယ္ပယ္မွာ မွတ္သားဖြယ္ေကာင္းတဲ့ အျဖစ္အပ်က္မ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ လူသားသမုိင္းမွာ ပထမဆုံးအၾကိမ္အတြက္ အတည္ျပဳစိစစ္ထားတဲ့အဆုိျပဳခ်က္က ခ်ည္ေႏွာင္ထားျခင္းမရွိဘဲ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ေတြးေခၚရန္ ျမတ္ဗုဒၶဟာ လမ္းခင္းေပးထားပါတယ္။ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ဟာ တရားေသလက္ခံထားတဲ့ ၀ါဒ ဒါမွမဟုတ္ အျမင္အမ်ဳိးမ်ဳိးအေပၚ မလုိက္နာဖုိ့နဲ့ အဲဒါေတြဟာ အေၾကာင္းတရားအခ်ဳိ့နဲ့အျခားအရာမ်ားအတြက္ မ်ဳိးဆက္တစ္ခုမွတစ္ခုသုိ့ လက္ဆင့္ကမ္း ဆင္းသက္လာျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမတ္ဗုဒၶက လုုိက္နာက်င့္သုံးဖုိ့အတြက္ ေကာင္းမႈကုသုိလ္ ျဖစ္တဲ့အရာကုိ ရွာေဖြဖို့နဲ့ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ ေ၀ဖန္ဆန္းစစ္တတ္တဲ့စြမ္းရည္ကုိ အသုံးျပဳသင့္တယ္ဆုိတဲ့ အခ်က္ကုိ ဒီသုတ္ေတာ္မွာ အထူးျပဳထားပါတယ္။

ဗုဒၶ၀ါဒရႈ့ေထာင့္မွ လူ ့သဘာ၀ႏွင့္ပဋိပကၡ (၆)

(၄) ပဋိပကၡသည္ ပထမသဂၤါယနာတင္ျခင္းဆီသုိ့ ဦးတည္သည္။

ပဋိပကၡဟာ ျမတ္ဗုဒၶက်မ္းစာမ်ားအတြက္ ပထမသဂၤါယနာတင္ျခင္းဆီသုိ့ ဦးတည္ပါတယ္။ ျပီးေနာက္ သဂၤါယနာတင္ျခင္းဆီသုိ့ လြႊမ္းမုိးမႈတစ္ခု ရွိပါတယ္။ သည္ျပႆနာကုိ ထည့္သြင္းစဥ္းစားရာတြင္ ေအာက္ပါ ေမးခြန္းမ်ားကုိ ေျဖၾကားရန္ အေရ႔းၾကီးပါတယ္။

(က) ျမတ္ဘုရား ပရိနိဗၺာန္စံျပီးေနာက္ သုံးလအၾကာ ျမတ္ဗုဒၶ၏ေဒသနာေတာ္မ်ား ျပဌာန္းရန္အလုိ့ငွါ ရဟန္းေတာ္မ်ား ဘာ့ေၾကာင့္ အစည္းအေ၀းရွိခဲ့ပါသလဲ။

(ခ) “သင္ မငိုသင့္ဘူး၊ ျမတ္ဗုဒၶ ပရိနိဗၺာန္စံျခင္းဟာ ေကာင္းတယ္။ အေၾကာင္းက တစ္စုံတစ္ခုေသာ အရာ၀တၳဳဟာ မွားယြင္းတယ္။ တစ္စုံတစ္ခုေသာအရာ၀တၳဳဟာ မွန္ကန္တယ္။ တစ္စုံတစ္ခုေသာ အရာ၀တၳဳကုိ ျပဳလုပ္သင့္တယ္။ တစ္စုံတစ္ခုေသာအရာ၀တၳဳကုိ မျပဳလုပ္သင့္ဘူး” ဟု ျမတ္ဗုဒၶကုိ ေ၀ဖန္လ်က္ အရွင္သုဘဒၵက ရဟန္းမ်ားသုိ့ ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။ အရွင္သုဘဒၵရဲ့ဒီစကားကို အရွင္မဟာကႆပေထရ္က ၾကားခဲ့ရပါတယ္။

ဒီအခါ “ မမွန္ကန္ေသာ အရာ၀တၳဳမ်ား ပ်ံ့ႏွံ့မႈမွ တားျမစ္ရန္၊ မွန္ကန္ေသာအရာ၀တၳဳမ်ား ဆုတ္ယုတ္သြားျခင္းမွ တားျမစ္ရန္ ၀ိနည္းကုိ ျပင္ဆင္တည္းျဖတ္သင့္တယ္” လုိ့ သူ့ကုိ စိုးရိမ္ပူပန္မ်ား ျဖစ္ေစခဲ့ပါတယ္။ အရွင္မဟာကႆပေထရ္ ေျပာသည္မွာ “ အ၀ိနယက ပ်ံ့ႏွံလိမ့္မယ္။ ၀ိနယက ေပ်ာက္ကြယ္လိမ့္မယ္။ အဓမၼ၀ါဒီက အာဏာပါ၀ါကုိ ရရွိလိမ့္မယ္။ ဓမၼ၀ါဒီက ၾသဇာပါ၀ါ ဆုံးရႈံးလိမ့္မယ္။ အ၀ိနယက တုိးပြါးလာလိမ့္မယ္။ ၀ိနယက ဆုတ္ယုတ္သြားလိမ့္မယ္” ဆုိတာ ျဖစ္ပါတယ္။

အေၾကာင္းအက်ဳိးအရ အရွင္မဟာကႆပေထရ္ဟာ အရွင္သုဘဒၵရဲ့စကားလုံးမ်ားကုိ တဖန္ မွီျငမ္းကုိးကားခဲ့ပါတယ္။ သံဃာဟာ ရာဇၿဂဳိလ္ျမဳိ့အနီး၊ ေ၀ဘာရေတာင္၊ သတၱပဏိလုိဏ္ဂူမွာ ျမတ္ဗုဒၶ၏ေဒသနာေတာ္မ်ားကုိ တည္းျဖတ္သုတ္သင္ရန္ စတင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ ျမတ္ဗုဒၶပရိနိဗၺာန္စံေတာ္မူျပီးေနာက္ သုံးလအၾကာ ပထမဆုံးသဂၤါယနာကုိ ျပဳလုပ္ျခင္းအေၾကာင္းအတြက္ တကယ့္ျဖစ္ႏုိင္ေျခရွိတဲ့ ေျဖရွင္းခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါ့ေၾကာင့္ ဒီကိစၥမွာ ပထမဆုံးသဂၤါယနာအတြက္ ပဋိပကၡဟာ မရွိမျဖစ္ လုိအပ္ခဲ့ျပီး အေရးပါတယ္ဆုိတာကုိ ေထာက္ခံရန္ ျဖစ္ႏုိင္ေခ် ရွိပါတယ္။ သံဃာ့အုပ္စုတြင္ ျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့ ပဋိပကၡရဲ့အေၾကာင္းကုိ စုံစမ္းစစ္ေဆး မၾကည့္လ်င္ အရွင္မဟာကႆပေထရ္အတြက္ ပထမဆုံးသဂၤါယနာကုိ စတင္ဖုိ့ဆုိတာ ျဖစ္ႏုိင္ေခ်မရွိပါ။






(၅) ပဋိပကၡသည္ စီးပြါးေရးတုိးတက္မႈဆီသုိ့ ဦးတည္သည္။

ကူဋဒႏၱသုတ္အလုိအရ ဘုရင္မဟာ၀ိဇိတဟာ ဥစၥာရတနာမ်ားစြာ ပုိင္ဆုိင္ျပီး သူအသက္ရွိေနသမွ်ကာလပတ္လုံး အဲဒီအရာေတြကုိ ထိန္းသိမ္းထားခ်င္တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ သူ့အလုိအရ သူ့ကုိ အရာရာကုိ ေပးႏုိင္သူမ်ားအျဖစ္ ယုံၾကည္ထားတဲ့တမန္မ်ား ေက်နပ္ေစဖုိ့ သူဟာ ယဇ္ပူေဇာ္မႈကုိ ျပဳလုပ္ခ်င္ပါတယ္။

ဒီကိစၥမွာ ျဗဟၼဏျဖစ္တဲ့ ဘုရင္ရဲ့ပုဏားက ဒီလုိ အၾကံျပဳထားပါတယ္။ “သူတုိ့ရဲ့လုိအပ္ခ်က္မ်ားကုိ နားမလည္ခဲ့လ်င္ေတာင္ ဘုရင္ရဲ့ႏွလုံးသားဟာ သူ့တုိင္းသူျပည္သားမ်ားပဲ ျဖစ္ပါတယ္။” ဒါ့ေၾကာင့္ သူတုိ့အထဲမွ အခ်ဳိ့က သူ့ကို သေဘာမတူေၾကာင္းဆန့္က်င္ကန့္ကြက္လိမ့္မယ္။ သူ့ပုိင္ဆုိင္မႈမ်ားကုိ ဖ်က္ဆီးလိမ့္မယ္-ဆုိတာ ျဖစ္ႏုိင္ေခ် ရွိပါတယ္။

ဘယ္လုိပဲျဖစ္ျဖစ္ ဘုရင္ရဲ့အၾကံေပးပုဂၢဳိလ္က “ငါတုိ့တုိင္းျပည္မွာ ငါတုိ့ကုိ ႏွိပ္စက္ျငွင္းပန္းတဲ့ ရန္သူမ်ားနဲ့ တုိ့အိမ္ တုိ့ရြာ တုိ့ျမဳိ့မွာ ခုိးသူမ်ား ရွိပါတယ္။ သင္ဟာ ဘုရင္တစ္ဦးအေနနဲ့ တေလးတစားျပဳမူ ေဆာင္ရြက္လ်င္ ဤအရာဟာ မွန္ကန္တဲ့အရာကုိ ျပဳလုပ္တာမည္ပါတယ္” ဆုိတာကုိ ေျပာပါတယ္။ ဒီအျပင္ ဘုရင္ရဲ့အၾကံေပးက ဘ၀င္က်ေလာက္ေအာင္ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ “သတ္ျခင္း၊ အက်ဥ္းခ်ျခင္း၊ ဒဏ္တပ္ျခင္း၊ အျပစ္ေပးျခင္း၊ ျပည္ႏွင္ဒဏ္ေပးျခင္းျဖင့္ ခုိးသူကဲ့ဲ့သုိ့ေသာ ရန္သူမ်ားကုိ ႏွိမ္ႏွင္းျခင္းဟာ ခုိးသူမ်ားကုိ အမွန္တကယ္ အျမစ္ျပတ္ ပယ္သတ္ျခင္းမဟုတ္။ အေၾကာင္းက အဖမ္းမခံရတဲ့ ၾကြင္းက်န္တဲ့ ခုိးသူမ်ားဟာ ဆက္လက္ ျပဳမူပါလိမ့္မယ္။”

အျခားနည္းလမ္းျဖင့္ ဘုရင္ရဲ့အၾကံေပးက စီမံခန့္ခြဲေရးဆုိင္ရာနည္းပညာႏွင့္ စီးပြါးဆုိင္ရာ တုိးတက္မႈမ်ားရဲ့ ျဖစ္စဥ္မ်ားကုိ အၾကံျပဳပါတယ္။

(က) ၾကဳိးစားအားထုတ္သူမ်ားအတြက္ စုိက္ပ်ဳိးေမြးျမဴရန္ မ်ဳိးရိကၡာမ်ား၊ က်ြဲႏြားမ်ားကုိ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ ရပ္တည္ႏုိင္သည့္အထိ သူတုိ့ကုိ ေထာက္ပ့ံေပးျခင္း၊ ဤသုိ့ျဖင့္ ဆင္းရဲသည့္ လူတန္းစားအတြက္ ႏုိင္ငံေတာ္က စီးပြါးေရးကုိ တည္ေဆာက္သင့္ေၾကာင္း။

(ခ) လယ္သမားမ်ားထံမွ ထုတ္ကုန္မ်ား၊ ကုန္ပစၥည္းမ်ားကုိ ၀ယ္ယူခြင့္ျပဳရန္ ရုပ္ပုိင္းဆုိင္ရာ ေငြေၾကးပုိင္းဆုိင္ရာ ကူညီေထာက္ပ့့ံေပးျခင္းျဖင့္ အလယ္တန္းလႊား အထက္တန္းလႊားမ်ားအတြက္ ႏုိင္ငံေတာ္က စီးပြါးေရးကုိ တည္ေဆာက္သင့္ေၾကာင္း။ ဒါဟာ ထုတ္ကုန္မ်ားႏွင့္ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားကုိ အလွည့္က် ျပဳလုပ္ေပးျခင္းအတြက္ အေကာင္းဆုံးနည္းလမ္းတစ္ခုဟု ဆုိထားပါတယ္။

(ဂ) လူအမ်ားကုိ လုပ္ေက်ြးရန္၊ တုိင္းျပည္ကုိ ဆက္လက္တုိးတက္ရန္ စားေသာက္စရာမ်ားကုိ ကမ္းလွမ္းျခင္း၊ လုပ္ခေၾကးေငြမ်ားကုိ တုိးျမွင့္ေပးျခင္းျဖင့္ တုိင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့သူဟာ မင္းမႈထမ္းမ်ားကုိ ဆြဲေဆာင္သင့္ေၾကာင္း။

ဒီျပႆနာကုိ ထည့္သြင္းစဥ္းစားရာတြင္ တုိင္းျပည္တုိးတက္ရန္ မူ၀ါဒႏွစ္ခုႏွင့္ ေရွ့ဆက္လက္ျခင္းရဲ့ အေရးပါမႈကုိ ေတြ့ျမင္ႏုိင္ပါတယ္။ ဘုရင္ရဲ့အၾကံေပးက ဤသုိ့ သုံးသပ္ထားပါတယ္။ “ နုိင္ငံသားမ်ား ၾကဳိးစားအားထုတ္ျပီး သူတုိ့ရဲ့အလုပ္အေပၚမွာ စိတ္ကုိႏွစ္ျမွဳပ္ထားတဲ့ ဘယ္အခ်ိန္မဆုိ ကန့္သတ္ေဘာင္ခတ္မထားပါနဲ့။ အျခားသူမ်ားရဲ့ အခြင့္အေရးမ်ားကုိ စီးပုိးျပီးအခြင့္အေရးမယူပါနဲ့။ ဒါဆုိယင္ သူတုိ့ရဲ့တုိင္းျပည္အတြင္းရွိ လူအမ်ားဟာ အေႏွာင့္အယွက္ကင္းစြာ ေနထုိင္ႏုိင္စြမ္း ရွိၾကလိမ့္မယ္။ လူအမ်ားဟာ ေပ်ာ္ရႊင္ခ်မ္းေျမ့ၾကလိမ့္မယ္။ မိသားစုမ်ားဟာ ေက်နပ္အားရမႈမ်ား ရရွိၾကလိမ့္မယ္” ။





(၈) နိဂုံး

အက်ဥ္းခ်ဳပ္လ်င္ ဗုဒၶ၀ါဒီမ်ားအျမင္မွ ပဋိပကၡဟာ ဤကမၻာတြင္ သဘာ၀ျဖစ္စဥ္ႏွင့္ မရွိမျဖစ္ လုိအပ္ခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။ အေၾကာင္းကေတာ့ လူသားသတၱ၀ါရဲ့ ဆင္းရဲဒုကၡႏွင့္ လူ့အဖြဲ့အစည္းမ်ားရဲ့ ဆင္းရဲဒုကၡမ်ားဟာ တစ္လမ္းတည္း ျဖစ္ေနလုိ့ပါ။ ဘယ္လုိပဲျဖစ္ျဖစ္ ဗုဒၶဘာသာမွာ ပဋိပကၡမရွိတဲ့ တစ္ခုတည္းျဖစ္တဲ့ သီးသန့္ျဖစ္တဲ့ အရာရွိပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ ေနာက္ဆုံးပန္းတုိင္ နိဗၺာန္ပါပဲ။

ေနာက္ထပ္ အထက္ပါေဆြးေႏြးခ်က္မွ ဓမၼဒိဌာန္က်က်ေျပာဆုိရလ်င္ ပဋိပကၡဟာ လူသားသတၱ၀ါရဲ့ အတြင္းပုိင္းဆုိင္ရာ တန္ဖုိ့းရဲ့တုိးတက္မႈဆီသုိ့ ဦးတည္ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ ပုဂၢလိကဆန္ဆန္ေျပာရလွ်င္ ပဋိပကၡဟာ ၀ိနည္းကုိ တည္ေထာင္ျခင္း၊ ပထမသဂၤါယနာတင္ျခင္းဆီသုိ့ ဦးတည္ျပီး စီးပြါးေရးတုိးတက္မႈဆီသုိ့လည္း ဦးတည္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာမွာ ပဋိပကၡဟာ အေကာင္း , အဆုိး အရာ၀တၳဳ ျဖစ္ပါတယ္။ အေျခခံအားျဖင့္ ပဋိပကၡကုိ အက်ြႏု္ပ္တုိ့ ဘယ္လုိရႈ့ျမင္ၾကည့္မွာလဲ? အက်ြႏုပ္တုိ့ဟာ ျခားနားထားတဲ့ မူမတူေသာ္လည္း ျငိမ္းခ်မ္းစြာယွဥ္တြဲေနထုိင္ႏုိင္သည္ဟု ခံယူထားတဲ့ လူ့အဖြဲ့အစည္းအတြင္း တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး အျပန္အလွန္ ျငိမ္းခ်မ္းေပ်ာ္ရႊင္စြာ ေနထုိင္ႏုိင္စြမ္း ရွိလာပါလိမ့္မယ္။

ဗုဒၶ၀ါဒရႈ့ေထာင့္မွ လူ ့သဘာ၀ႏွင့္ပဋိပကၡ (၅)

(၇) ပဋိပကၡ၏ တန္ဖုိးႏွင့္ အေရးပါမႈ

ဗုဒၶဘာသာက တစ္ခါတစ္ရံ ျပစ္မႈဟာ ပဋိပကၡမွ ျဖစ္ပြားလာတယ္ဆုိတာကုိ ျငင္းခုံပါလိမ့္မယ္။ အျခားတစ္ဖက္မူ မ်ားစြာေသာအေျခအေနတြင္ ပဋိပကၡက လူသားႏွင့္ လူ့အဖြဲ့အစည္းအတြက္ အက်ဳိးတရားမ်ားဆီသုိ့ ဦးတည္ပါတယ္။




(က) ပဋိပကၡသည္ မိမိကုိယ္ကုိယ္ တုိးတက္မႈဆီသုိ့ ဦးတည္သည္။

ဘုရားေလာင္းသိဒၶတၳဟာ တရားထူးရရွိသည့္အထိ ေတာထြက္ရျခင္းအတြက္ အေၾကာင္းမ်ားစြာ ရွိပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ သူ့စိတ္ထဲမွ ပဋိပကၡဟာ သူဒီဆုံးျဖတ္ခ်က္ကုိ ျပဳလုပ္ဖုိ့အတြက္ အေရးၾကီးတဲ့အေၾကာင္းတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။

ပိဋကအလုိအရ ျမတ္ဗုဒၶဟာ ရဟန္းျဖစ္ျခင္းမတုိင္မီ “ လူသားသတၱ၀ါဟာ ဘာ့ေၾကာင့္ ေမြးဖြားသလဲ၊ ဘာ့ေၾကာင့္ အုိသလဲ၊ ဘာ့ေၾကာင့္ နာသလဲ၊ ဘာ့ေၾကာင့္ ေသသလဲ” ဆုိတဲ့ အေရးၾကီးတဲ့ေမးခြန္းမ်ားစြာကုိ ထိပ္တုိက္ရင္ဆုိင္ရပါတယ္။ သူရဲ့ဖခမည္းေတာ္ သုေဒၶါဒနဟာ ေစာေစာပုိင္းကေလးဘ၀ ဤကဲ့သုိ့ေသာ ေမးခြန္းမ်ားကုိ ေမးခြန္းထုတ္ျခင္းမွ သူ့ကုိ တားျမစ္ဟန့္တားရန္ ၾကဳိးစားခဲ့ပါတယ္။ ဘယ္လုိဘဲျဖစ္ျဖစ္ သူ့ဘ၀ရဲ့အလွည့္အေျပာင္းျဖစ္တဲ့ အလြန္အေရးၾကီးတဲ့ ဒီေမးခြန္းမ်ားက မွန္ကန္ေသာေပ်ာ္ရႊင္မႈအတြက္ ျဖစ္ေစခဲ့ပါတယ္။ သူဟာ အၾကိမ္ၾကိမ္ ဒီေမးခြန္းကုိ ေျဖၾကားရန္ ၾကဳိးစားေသာ္လည္း ရဟန္းတစ္ပါးႏွင့္ ေတြ့ဆုံခဲ့သည့္တုိင္ ျပႆနာကုိ မေျဖရွင္းႏုိင္ခဲ့ပါဘူး။ သုိ့ေသာ္ သည္ေတြ့ဆုံမႈရဲ့ရလဒ္က သူဟာ ရဟန္းတစ္ပါးအျဖစ္သုိ့ ေရြးခ်ယ္ေစဖုိ့ ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ပုိင္းမၾကာမီ သူဟာ ပဋိပကၡ၏ အေျခအေနတြင္ သဟဇာတျဖစ္ျခင္း (နိဗၺာန္) ရွိနုိင္တယ္ဆုိတာကုိ ရွာေဖြေတြ့ရွိခဲ့ပါတယ္။ “ ဒီေနရာမွာ ဒုကၡရွိတယ္၊ မႏွစ္ျမဳိ့ဖြယ္ျဖစ္တယ္” ဆုိတာကုိ ေျပာဆုိလ်က္ အိမ္မွ ေတာသုိ့ ထြက္ခြါလာတဲ့ ယသသတုိးသားနဲ့ သည္ကိစၥက တူညီဟန္ရွိပါတယ္။ သူဟာ ျမတ္ဘုရားကုိ ေတြ့ရတဲ့အခါ သူ့ရဲ့ အတြင္းစိတ္မွာ ပဋိပကၡမ်ား ရွိခဲ့ျပီး ျဖစ္ပါတယ္။




(ခ) ပဋိပကၡသည္ ႏုိင္ငံေရးတုိးတက္မႈဆီသုိ့ ဦးတည္သည္။

ပဋိပကၡဟာ ႏုိင္ငံေရးရဲ့အေျခခံ ျဖစ္ပါတယ္။ အေၾကာင္းကေတာ့ အတိတ္ပဋိပကၡမ်ားတြင္ ပုံမွန္အားျဖင့္ လူအဖြဲ့အစည္းအတြင္း ျဖစ္ေပၚခဲ့ေသာအရာမ်ားက တုိင္းျပည္တည္ေထာင္ျခင္းဆီသုိ့ ဦးတည္ပါတယ္။ အဂၢညသုတ္အလုိအရ ဘုရင္စနစ္ကုိ တည္ေထာင္ျခင္းဟာ ပဋိပကၡႏွင့္စပ္ဆက္ပါတယ္။ အေၾကာင္းကေတာ့ လူအမ်ားဟာ ေနထုိင္ေရး၊ စုိက္ပ်ဳိးေရးေမြးျမဴေရးကဲ့သို့ေသာ ရုပ္ပုိင္းဆုိင္ရာ လုိအပ္ခ်က္မ်ား ရွိပါတယ္။

ဒီအေျခအေနတြင္ သူတုိ့ဟာ အတူတကြ စုရုံးျပီး “စုိက္ပ်ဳိးေရးအတြက္ ခြဲေ၀သင့္တယ္။ ေနထုိင္ေရးအတြက္ ေျမေနရာကုိ ခြဲျခားသင့္တယ္”ဆုိတာကုိ သုံးသပ္ဆုံးျဖတ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ သုိ့ေသာ္လည္း ၄င္းတုိ့ထဲမွ အခ်ဳိ့က ပထမဆုံးသေဘာတူညီခ်က္ကုိ လုိက္ပါႏုိင္စြမ္းမရွိခဲ့ပါ။ လုိအပ္ခ်က္ထက္ ရုပ္ပုိင္းဆုိင္ရာမ်ားကုိ လုိခ်င္ေသာ သူမ်ားက သူတုိ့အိမ္နီးနားခ်င္းမ်ားရဲ့ ဆန္စပါးမ်ားကုိ ခုိးယူခဲ့ၾကျပီး သူတုိ့ကုိယ္ပိုင္ပစၥည္းမ်ားကုိေတာ့ သိမ္းဆည္းရန္ ၾကဳိးစားခဲ့ၾကပါတယ္။ တစ္ဦးတစ္ေယာက္က မေပးတဲ့ အျခားပစၥည္းမ်ားကုိလည္း ခုိးယူခဲ့ၾကပါတယ္။

ေနာက္မ်ားမၾကာမီ သူတုိ့ဟာ ထပ္ခါထပ္ခါ အျငင္းပြါးခဲ့ၾကပါတယ္။ အေၾကာင္းက သူတုိ့အထဲကအခ်ဳိ့ဟာ ခြဲေ၀ျခင္းျဖင့္ စီမံထားျပီးတဲ့ေျမမ်ားကုိ ထိန္းသိမ္းမထားႏိုင္ခဲ့ၾကပါ။ အျခားေသာအုပ္စုမ်ားက ဤကဲ့သုိ့ ေျပာဆုိၾကပါတယ္။ “ သင္ဟာ သင့္ရဲ့ကုိယ္ပုိင္ ဥစၥာမ်ားကုိ ထိန္းသိမ္းထားျပီး ခြင့္ျပဳခ်က္မရတဲ့ အျခားသူမ်ားရဲ့ ဥစၥာမ်ားကုိ ယူတဲ့အတြက္ သင္ဟာ အမွားမ်ားကုိ ျပဳလုပ္ခဲ့တယ္။ ေနာင္မွာ သင္ဟာ အဲသလုိ မျပဳမူသင့္”ဆုိတာကုိ ေျပာဆုိၾကပါတယ္။

ေနာက္ထပ္ ပဋိပကၡက ပုိမုိက်ယ္ျပန့္လာျပီး အၾကမ္းဖက္ျခင္းသုိ့ ဦးတည္ခဲ့ပါတယ္။ လူအမ်ားဟာ အခ်င္းခ်င္း တုိက္ခုိက္ ဖ်က္ဆီးၾကပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ၄င္းတုိ့အထဲမွ အခ်ဳိ့က အၾကံျပဳပါတယ္။ “ ငါတုိ့အုပ္စုထဲမွာ ခုိးျခင္း၊ ျပစ္တင္ျခင္း၊ လိမ္ညာျခင္းႏွင့္ လက္နက္ျဖင့္ ဖ်က္ဆီးျခင္းစတဲ့ မေကာင္းမႈေတြဟာ ျဖစ္ပြါးေနတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ငါတုိ့ဟာ ငါတုိ့ရဲ့စည္းမ်ဥ္းဥပေဒႏွင့္အညီ အမွားျပဳလုပ္တဲ့သူမ်ားကုိ ေစ့စပ္ညွိႏႈိင္းႏုိင္၊ အၾကံေပးႏုိင္၊ အျပစ္ေပးႏုိင္တဲ့ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ကုိ ခန့္အပ္တာ၀န္ေပးသင့္တယ္။”

သည္အၾကံျပဳခ်က္အရ သူတုိ့ဟာ သူတုိ့အုပ္စုတြင္မွ သင့္ေတာ္တဲ့တစ္စုံတစ္ေယာက္ကုိ ေရြးခ်ယ္ခဲ့ျပီး ညီမွ်စြာ လယ္ယာစပါးမ်ားကုိ ခြဲေ၀ရန္ ဘုရင္အျဖစ္ ေရြးေကာက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ဆက္စပ္စဥ္းစားရာတြင္ ရွင္ဘုရင္ဟာ စုိက္ပ်ဳိးေရးသမား ျဖစ္ပါတယ္။ သူ့ရဲ့အလုပ္ဟာ ဆန္းစပါးကုိ ခြဲေ၀ရန္ႏွင့္ ႏုညံ့စြာ အဖြဲ့၀င္မ်ားအတြက္ ေျမကုိခြဲေ၀ရန္ ျဖစ္ပါတယ္။




(ဂ) ပဋိပကၡသည္ ၀ိနည္းကုိ တည္ေထာင္ျခင္းဆီသုိ့ ဦးတည္သည္။

၀ိနည္းဟာ ဗုဒၶရဟန္းေတာ္မ်ားအတြက္ သူတုိ့၏စိတ္မွ ျပင္းျပမႈမ်ားကုိ ဖယ္ရွားရန္ လုိက္နာက်င့္သုံးရမည့္ အေျခခံျဖစ္ျပီး ဥပေဒစည္းမ်ဥ္းမ်ား ဖြဲ့စည္းပါ၀င္ပါတယ္။

မည္သုိ့ပင္ဆုိေစ ၀ိနယကုိ တည္ေထာင္ျခင္းဟာ ျမတ္ဗုဒၶ၏ဆႏၵအရ ျဖစ္ပြါးေပၚေပါက္လာတာမဟုတ္။ သုိ့ေသာ္ ရဟန္းမ်ားရဲ့အမွားအယြင္းအေပၚမွာ အေျခခံထားပါတယ္။ ျမတ္ဗုဒၶကမိန့္သည္မွာ “ သံဃာႏွင့္ အဖြဲ့အစည္းအတြင္း ရဟန္းေတာ္မ်ားက အမွားကုိ ျပဳလုပ္ျပီးသည့္တုိင္ေအာင္ ၀ိနည္းကုိ မတည္ေထာင္ခဲ့ဘူး” ဆုိတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ျမတ္ဗုဒၶက မဟာ၀ီရႏွင့္ပတ္သက္၍ သိရွိခဲ့တဲ့အခ်က္ရွိပါတယ္။ မဟာ၀ီရဟာ သူရဲ့ေနာက္လုိက္တပည့္မ်ားအတြက္ ဥပေဒသမ်ားကုိ မခ်မွတ္ခဲ့။ ဒီရလဒ္အျဖစ္ သူေသလြန္ျပီးတဲ့အခါ တပည့္ျဖစ္သူမ်ားဟာ ဥပေဒမ်ားကုိ သိရွိနားလည္ျခင္း မရွိခဲ့ၾကပါ။ အဲဒီေနာက္ အျမင္မ်ားႏွင့္ က်င့္သုံးမႈမ်ားက ျခားနားသြားျပီး သူရဲ့ေနာက္လုိက္ တပည့္မ်ားဟာ ပဋိပကၡ ျဖစ္ေပၚလာပါတယ္။ ခုိက္ရန္ျဖစ္ျခင္းမ်ားရဲ့အဆုံး အျခားအုပ္စုမွ ခြဲထြက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီအခ်က္မ်ားက ျမတ္ဗုဒၶဟာ ရဟန္းမ်ားအတြက္ ဥပေဒမ်ားကုိ ခ်မွတ္ရန္ ရည္းညႊန္းေနပါတယ္။

သူရဲ့ပုဂၢလိကဆုိင္ရာ ကုဋီေဆာက္လုပ္ရန္အတြက္ ျပည္သူပုိင္သစ္သားမ်ားကုိ ယူေဆာင္ခဲ့တဲ့ ဓနိယရဟန္း ျဖစ္ရပ္မ်ားမွာ ဥပမာေကာင္းမ်ားရွိပါတယ္။ ရလဒ္အျဖစ္ ဘုရင္ဗိမၺိသာရႏွင့္ ရြာသားမ်ားက သူ့ကုိ အျပစ္တင္ၾကပါတယ္။ ဒီျဖစ္ရပ္မွာ ျမတ္ဗုဒၶက ၀ိနည္းစည္းမ်ဥ္းကုိ ခ်မွတ္ပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ - ကုဋီေဆာက္လုပ္ရန္ ျပည္သူလူထုရဲ့သစ္မ်ားကုိ ခုိးယူခဲ့တဲ့ ရဟန္းဟာ အာပတ္သင့္ေစရမည္။ ရဟန္းအျဖစ္ ဆုံးရႈံးေစရမည္- ဆုိတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အျခားျဖစ္ရပ္မွာေတာ့ သံဃာ့အဖြဲ့အစည္းကုိ ဖ်က္ဆီးရန္ၾကဳိးစားတဲ့ ရဟန္းဟာ သံဃာဒိေသသ္အာပတ္သင့္ ေစရမည္-ဆုိတာပါ။

အထက္ပါ ေဆြးေႏြးခ်က္မ်ားမွ ၀ိနည္းဥပေဒသမ်ားကုိ သတ္မွတ္ေပးျခင္းျဖင့္ အလားတူရည္မွန္းခ်က္မ်ားက အဖြဲ့အစည္းအတြင္း ပဋိပကၡမ်ားကုိ ကုိင္တြယ္စီမံရန္ျဖစ္တယ္ဆုိတာကုိ ေတြ့ျမင္ႏုိင္ပါတယ္။ ပထမေျဖရွင္းမႈဟာ သံဃာ့အုပ္စုအတြင္း ပဋိပကၡကုိ ေျဖရွင္းပါတယ္။ ဒုတိယေျဖရွင္းမႈဟာ လူအုပ္စုမ်ားအတြင္း ျပႆနာမ်ားကုိ ေျဖရွင္းပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဥပေဒႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ျဖစ္ရပ္မ်ားစြာတြင္ ဤအရာက ပဋိပကၡဆီသုိ့လည္း ဦးတည္ႏုိ္င္ပါတယ္။

ေဖာ္ျပပါေျပာဆုိခ်က္မ်ားႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ျမတ္ဗုဒၶ၏ကိစၥတြင္ သူခ်မွတ္ေပးထားတဲ့ဥပေဒမ်ားဟာ အလြန္ေျပာင္းလြယ္ျပင္လြယ္ရွိျပီး ေရြ့ေျပာင္းမရတဲ့အရာလည္း မဟုတ္ပါ။ ဒီကိစၥကုိ ထည့္သြင္းစဥ္းစားရာတြင္ ခ်မွတ္ထားတဲ့ဥပေဒမ်ားဟာ အခ်ဳိ့ရဟန္းမ်ားကျပဳလုပ္ျပီးတဲ့ အမွားမ်ားကုိ ဖုံးကြယ္တဲ့ျပႆနာရပ္ တစ္ခုေတာ့မဟုတ္ - ဆုိတာ နားလည္သေဘာေပါက္ရန္ အလြန္အေရးၾကီးပါတယ္။ ျမတ္ဗုဒၶက အသစ္ဥပေဒမ်ားကုိ ခ်မွတ္ပါလိမ့္မယ္။ သည္အရာဟာ အႏုပညတၱိရဲ့ အဓိပၸါယ္ျဖစ္ပါတယ္။