ျမတ္ဗုဒၶ၏ေဒသနာေတာ္မ်ားသည္ အနာဂတ္ျပန္လည္ေမြးဖြါးမႈအတြက္ လက္ရွိေပ်ာ္ရႊင္မႈကုိ အခ်ိန္ေရႊ့ဆုိင္းထားမည္ျဖစ္ေသာ ဘာသာေရးဆုိင္ရာ ဆင္ျခင္စဥ္းစားမႈအေပၚမွာသာလ်င္ အေျခခံထားသည္။ အသက္ရွင္ေနထုိင္စဥ္အတြင္း သူတုိ့၏ဘ၀ကုိ အျမဲတမ္း ေပ်ာ္ရႊင္မႈမရေအာင္ ဘ၀၏ဆုိးျပစ္မ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ အဆက္မျပတ္ တႏႈန္းႏႈန္းစဥ္းစားေနရန္ သူ၏ေနာက္လုိက္မ်ားကုိ ေမ်ာ္လင့္ထားသည္။ ဤကဲ့သုိ့ အခ်ဳိ့သူမ်ားက ယုံၾကည္ၾက၏။
သုခ-ဆုိတာက ခ်မ္းသာျခင္းပါ။ လူတုိင္းခ်ီတက္ေနတာက အဲဒီ သုခ-ဆုိတဲ့အရာကုိ ရရွိဖုိ့ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီသုခ ဆုိတဲ့ ခ်မ္းသာျခင္းနဲ့ပတ္သက္လုိ့ အယူအဆကလည္း အမ်ဳိးမ်ဳိးပါ။
ဥစၥာပစၥည္းပုိင္ဆုိင္မႈကသာ စိတ္ခ်မ္းသာမႈကုိ ျဖစ္ေစႏုိင္တယ္-လုိ့ အခ်ဳိ့က ယူဆပါတယ္။
စိတ္ခ်မ္းသာမႈမွာ ဥစၥာပစၥည္းပုိင္ဆုိင္မႈနဲ့ သက္ဆုိင္မႈ မရွိဘူး-လုိ့ ယူဆသူလည္း အမ်ားသားပါ။
ဥစၥာပစၥည္းပုိင္ဆုိင္မႈနဲ့ စိတ္ခ်မ္းသာမႈဟာ တစ္ခုနဲ့တစ္ခု အေထာက္ အကူျပဳေနတယ္-လုိ့ သုံးသပ္ေျပာဆုိမႈမ်ားလည္း ရွိေနတာပါ။
က်မ္းဂန္မ်ားမွာ ေတြ့ရတာကေတာ့ သုခအမ်ဳိးအစားက ေတာ္ေတာ္မ်ားပါတယ္။ အဲဒီမ်ားစြာထဲကမွ ဒီေနရာမွာ ေလာကုတၱရာေဘာင္ထဲက လက္လွမ္းမမီတဲ့ သုခေတြကုိ မေျပာဘဲ သာမန္လူတုိ့ႏွင့္သက္ဆုိင္တဲ့ သုခ၊ ဒါမွ မဟုတ္ ရုပ္၀တၳဳပုိင္းဆုိင္ရာ သုခ၊ တစ္နည္းအားျဖင့္ေတာ့ ေလာကီဆုိင္ရာသုခမ်ားကုိပဲ ေျပာၾကည့္ခ်င္ပါတယ္။
အဲဒီသုခမ်ားကုိေတာ့ ဂိဟိသုခ၊ ကာမသုခ၊ ဥပဓိသုခ၊ သာသ၀သုခ၊ သာမိသသုခ၊ အနရိယသုခ၊ ကာယိကသုခ၊ သာတသုခ - ရယ္လုိ့ အမည္အမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ ေတြ့ႏုိင္ပါတယ္။ ကာမဂုဏ္ကုိ အေၾကာင္းျပဳ၍ျဖစ္တဲ့ ခ်မ္းသာ - ကာမသုခ၊ ေလာကမွာ အက်ဳံး၀င္တဲ့ခ်မ္းသာ - ဥပဓိသုခ၊ ပုထုဇဥ္တုိ့ရဲ့ ခ်မ္းသာ အနရိယသုခ၊ ကုိယ္မွာျဖစ္တဲ့ ခ်မ္းသာ ကာယိကသုခ၊ သာယာအပ္ေသာသေဘာရွိတဲ့ ခ်မ္းသာ သာတသုခ-စသျဖင့္ ေခၚပါတယ္။ ဒါေတြ အားလုံးဟာ သာမန္လူသားေတြနဲ့ စပ္ဆက္ေနတဲ့ခ်မ္းသာေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ သူသူကုိယ္ကုိယ္ လုိလားေတာင့္တေနတဲ့အရာေတြဆုိယင္လည္း မွားမယ္မဟုတ္ပါ။
လုိခ်င္တယ္၊ ဆာေလာင္မြတ္သိပ္တယ္၊ အိုမင္းတယ္-ဆုိတာကုိ ေရာဂါလုိ့ ဆုိပါတယ္။ ကမၻာဦးလူသားေတြမွာ အဲဒီေရာဂါသုံးမ်ဳိးပဲ ရွိခဲ့တယ္လုိ့ က်မ္းဂန္မ်ားက ေျပာပါတယ္။ ဒီေတာ့ လုိခ်င္တဲ့ ေရာဂါဟာ ကမၻာဦးအစကတည္းက ပါလာတာျဖစ္ေတာ့ သူသူကုိယ္ကုိယ္ လုိခ်င္ေတာင့္တၾကတာဟာ ထူးထူးဆန္းဆန္းေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ လူသားတစ္ေယာက္အျဖစ္ ေပါက္ဖြားလာကတည္းက ပါလာတာကလည္း ဒီလုိခ်င္ေတာင့္တမႈဆုိတဲ့ အရာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ေလာကမွာ အလုိရွိအပ္ ႏွစ္သက္အပ္ ျမတ္ႏုိးအပ္ ခဲယဥ္းသျဖင့္ ရအပ္တဲ့အရာေတြက မ်ားစြာပါ။ အဲဒီမ်ားစြာထဲမွာ ဒီေလးမ်ဳိးလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။
(၁) တရားနဲ့ ေလ်ာ္ညီစြာ စည္းစိမ္ဥစၥာေတြကုိ ရရွိခ်င္ၾကတယ္။
(၂) အဲဒီလုိ တရားနဲ့အညီ စည္းစိမ္ေတြရျပီးတဲ့အခါမွာ ေဆြမ်ဳိး မိတ္သဂၤဟျဖစ္တဲ့ အျခံအရံေတြကုိ ေရာက္လာေစလုိၾကတယ္။
(၃) စည္းစိမ္ေတြလည္းရ အျခံအရံေတြလည္း ျပည့္စုံတဲ့အခါ အသက္ရွည္ခ်င္လာၾကတယ္။
(၄) အဲဒီသုံးခုျပည့္စုံယုံတင္မကဘူး ေသလြန္တဲ့အခါမွာလည္း ေကာင္းတဲ့ဘုံဘ၀ကုိ ေရာက္လုိၾကျပန္ပါတယ္။
တရားနဲ့ေလ်ာ္ညီစြာ စည္းစိမ္ဥစၥာေတြကုိ ျဖစ္ေစခ်င္ၾကတယ္-ဆုိတာနဲ့စပ္ဆက္လုိ့ “ ၾကီးက်ယ္တဲ့ စီးပြါးေရး ေအာင္ျမင္မႈေတြရဲ့ ေနာက္ကြယ္မွာ မလြတ္ကင္းတဲ့ ဥပေဒတစ္ခု ရွိစျမဲ” ဆုိတဲ့ စကားပါ။ ဒီစကားအရ တရားနဲ့ေလ်ာ္ညီဖုိ့ဆုိရာမွာ စီးပြါးေရးလုပ္ကုိင္ေနတဲ့ ေအာင္ျမင္သူစီးပြါးေရးသမားမ်ားသာ နားလည္ႏုိင္မယ့္အရာ ျဖစ္မွာပါ။
ဆုိခဲ့ျပီးတဲ့စကားမ်ားအရ လူသားေတြေတာင့္တလုိခ်င္ၾကတဲ့အရာထဲမွာ ပစၥည္းဥစၥာပုိင္ဆုိင္မႈဟာ အေရးပါေနတယ္ဆုိတာပါ။ မရေသးတဲ့စည္းစိမ္ေတြ ရရွိေစျပီး ရျပီးသားေတြကုိ တုိးပြါးေစႏုိင္မဲ့ ေအာင္ျမင္တဲ့ စီးပြါးေရးရွင္ တစ္ေယာက္အျဖစ္ ျပည့္စုံရမယ့္အခ်က္မ်ားကုိ ဒီလုိ့ ျပဆုိထားပါတယ္။ ဘာေတြလဲဆုိယင္ေတာ့
(၁) နံနက္ အခါမွာ ေရာင္း၀ယ္မႈအလုပ္ကုိ ရိုရုိေသေသ စီရင္ျပဳလုပ္ရပါ့မယ္။
(၂) ေန့လယ္အခါမွာ ေရာင္း၀ယ္မႈ အလုပ္ကုိ ရိုရုိေသေသ စီရင္ျပဳလုပ္ရပါ့မယ္။
(၃) ညခ်မ္းအခါမွာလည္း ေရာင္း၀ယ္မႈအလုပ္ကုိ ရိုရုိေသေသ စီရင္ျပဳ လုပ္ရပါ့မယ္။
ဒီအလုိအရ စီးပြါးေရးေအာင္ျမင္လုိသူဟာ နံနက္, ေန့, ည အခ်ိန္ျပည့္ စီးပြါးေရးအေပၚမွာပဲ အာရုံကို စူးစုိက္ထားပါလုိ့ မိန့္ဆုိထားျခင္းပါ။ စိတ္ဓာတ္ပုိင္းဆုိင္ရာက အျမဲတမ္း တက္ၾကြေနဖုိ့လုိအပ္သလုိ အလုပ္ကုိလည္း ရုိေသေလးစားပါလုိ့ ေျပာေနပါတယ္။ ပ်င္းရိျခင္း၊ ေမ့ေလ်ာ့ျခင္း၊ ၀ီရိယမရွိျခင္း၊ မေစာင့္စည္းျခင့္၊ အအိပ္ၾကဴးျခင္း၊ မေပ်ာ္ေမြ ့ျခင္း-ဆုိတဲ့ စီးပြါးဥစၥာမတည္ေၾကာင္း ၆-ခုထဲက အလုပ္မွာ မေပ်ာ္ေမြ့သူ ပါ၀င္ေနေတာ့ သူ့ရဲ့အျပန္အာျဖင့္ အလုပ္မွာေပ်ာ္ေမြ့ေနဖုိ့ လုိအပ္တယ္ဆုိတာပါ။
အဲဒါအျပင္ ဒါေတြနဲ့ ျပည့္စုံမယ္ဆုိယင္ေတာ့ မၾကာမီမွာပဲ စည္းစိမ္ေတြ မ်ားျပားျခင္းသုိ့ ေရာက္မယ္လုိ့ ဆုိပါတယ္။
(၁) မ်က္စိအျမင္ရွိျခင္း၊
(၂) ညဏ္ႏွင့္ယွဥ္တဲ့ ၀ီရိယထူးရွိျခင္း၊
(၃) အမွီေကာင္းႏွင့္ ျပည့္စုံျခင္းတုိ့ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေနရာမွာ မ်က္စိအျမင္ရွိျခင္း-ဆုိတာကေတာ့ “ ပစၥည္းကုိ ၀ယ္ျပီး ျပန္ေရာင္းမယ္ဆုိယင္ အရင္းအႏွီးကေတာ့ ဘယ္ေလာက္ကုန္ႏုိင္တယ္။ အျမတ္အစြန္းက ဘယ္ေလာက္ ျပန္ရႏုိင္တယ္” အဲသလုိ တြက္ခ်က္နားလည္ထားျခင္းပါ။ ညဏ္ႏွင့္ယွဥ္တဲ့ ၀ိရီယထူးရွိျခင္း-ဆုိတာကေတာ့-“ပစၥည္းကို ၀ယ္ရာမွာျဖစ္ေစ၊ ေရာင္းရာမွာ ျဖစ္ေစ က်ြမ္းက်င္လိမၼာပါးနပ္တယ္” အဲသလုိ အေရာင္းအ၀ယ္ က်ြမ္းက်င္ထားျခင္းပါ။ အမွီေကာင္းနဲ့ ျပည့္စုံျခင္း-ဆုိတာကေတာ့ ဒီလုိပါ။ အျခား စီးပြါးရွင္ သူေဌးသူၾကြယ္ကုန္သည္ေတြက-“ စီးပြါးေရးကုိ လုပ္ေနတဲ့ ဒီပုဂၢဳိလ္ဟာ မ်က္စိအျမင္လည္းရွိတယ္၊ ညဏ္ႏွင့္ယွဥ္တဲ့ ၀ီရိယထူးလည္း ရွိတယ္၊ ဇနီးမယား သားသမီးမ်ားကုိ လုပ္ကုိင္ေက်ြးေမြး ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ႏုိင္တယ္၊ ငါတုိ့ကုိလည္း ရံခါရံခါ အတုိး ေပးဆပ္ဖုိ့လည္း စြမ္းႏုိင္တယ္” လုိ့ ယုံၾကည့္ၾကပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ သူတုိ့က“ မိတ္ေဆြ! ငါတုိ့ဆီက ဒီကုန္ပစၥည္းေတြကုိ ယူျပီး ဇနီးမယား သမီးသားတုိ့အား ျပဳစုလုပ္ေကြ်းေစာင့္ေရွာက္ပါ၊ ငါတုိ့ကုိလည္း ရံခါရံခါ အတုိးကို ေပးဆပ္ပါ” လုိ့ ကုန္ပစၥည္းမ်ားျဖင့္ ဖိတ္ၾကားၾကပါတယ္။ ဒါကေတာ့ လုပ္ရည္ကုိင္ရည္ရွိမႈအေပၚမွာ အေျခခံျပီး ယုံၾကည္မႈရွိလုိ့ တစ္ဖက္စီးပြါးရွင္က သူထံမွာ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံထားျခင္းပါ။
ဒီေတာ့ တစ္နံပါတ္က အရင္းအႏွီးနဲ့အျမတ္အစြန္းကုိ တြက္ခ်က္နားလည္ထားျခင္းပါ။ နံပါတ္ႏွစ္က အေရာင္းအ၀ယ္မွာ က်ြမ္းက်င္လိမၼာပါးနပ္ဖုိ့ကုိ ေျပာတာပါ။ သုံးနံပါတ္က စီးပြါးေရးကုိလုပ္မယ့္သူက အျခားသူတစ္ပါးအား မိမိရဲ့စြမ္းရည္ကုိ ယုံၾကည္လာေအာင္ ဆြဲေဆာင္ထားႏုိင္ျခင္းပါ။
ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့အခ်က္ေတြကေတာ့ ဥစၥာပစၥည္းတုိးပြါးဖုိ့အတြက္ ညြန္ျပထားတဲ့ စီးပြါးေရးလုပ္နည္းကုိင္နည္းမ်ားပါ။ အဲဒီလုိ့ စီးပြါးေရးေတြ ရွာေဖြလုပ္ကုိင္ၾကရာမွာ တစ္ဦးနဲ့တစ္ဦး ရည္ရြယ္ခ်က္ ကြဲျပားသြားျပန္ပါတယ္။
(၁)မ်က္ကန္းသူရယ္၊
(၂)တစ္ဖက္ျမင္သူရယ္၊
(၃)ႏွစ္ဖက္ျမင္သူရယ္လုိ့ ဆုိတာပါ။
ဒီေနရာမွာ တစ္ဖက္ျမင္သူဆုိတာက မရေသးတဲ့စည္းစိမ္ကုိ ရရွိေအာင္ စြမ္းေဆာင္ႏုိင္တယ္။ ရျပီးသားစည္းစိမ္ေတြကုိလည္း တုိးပြါးမ်ားျပားေအာင္လုပ္ႏုိင္တဲ့ မ်က္စိရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကုသုိလ္ အကုသိုလ္၊ အျပစ္ရွိ မရွိ၊ အယုတ္ အျမတ္၊ အျဖဴ အမဲဆုိတာကုိေတာ့ ျမင္ႏုိင္တဲ့မ်က္စိ မရွိပါဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ သူက စည္းစိမ္းဥစၥာကုိ ရမယ္ဆုိလ်င္ တရားျခင္း မတရားျခင္းစသည္တုိ့ကုိ မၾကည့္ေတာ့ပါဘူး။ စုေဆာင္းဖုိ့ကိုပဲ စိတ္၀င္စားသလုိ ရွာေဖြမႈမွာလည္း ကြ်မ္းက်င္ပါတယ္။ ရွာေဖြလုပ္ကုိင္ျခင္းမ်ားဟာလဲ ကာမဂုဏ္ကို အျပည့္အ၀ခံစားဖုိ့ပဲ ရည္စူးျပီး လုပ္ကုိင္ေနပါတယ္။ ဒါကုိပဲ ရုပ္ပုိင္းဆုိင္ရာကုိ ဗဟုိျပဳထားျပီး စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာကုိ ျမွင့္တင္ဖုိ့ စိတ္မ၀င္စားသူလုိ့ ဆုိႏုိင္ပါတယ္။ လုံး၀ကန္းသူဆုိတာကေတာ့ ရုပ္ပုိင္ဆုိင္ရာပစၥည္းဥစၥာကုိ ရွာေဖြနုိင္စြမ္း မရွိသလုိ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာကုိ ဘယ္လုိ ျမွင့္တင္ရမယ္ဆုိတာကုိလည္း နားမလည္သူပါ။ သူ့အတြက္ ကာမဂုဏ္သုခရဲ့အဓိပၸါယ္ကုိ ဖြင့္ဆုိႏုိင္စြမ္းမရွိသလုိ ျမင့္ျမတ္တဲ့အရာေတြကုိလည္း ထိေတြ့ခြင့္မရရွာပါဘူး။ ႏွစ္ဖက္ျမင္သူဆုိတာကေတာ့ လုိခ်င္တဲ့ ပစၥည္းဥစၥာကုိ ရယူႏုိင္စြမ္းရွိသလုိ စိတ္ဓာတ္ပုိင္းဆုိင္ရာ ျမွင့္တင္ထားႏုိင္စြမ္းရွိသူ ဒါမွမဟုတ္ ျမင့္ျမတ္တဲ့အရာေတြကုိ သူ့နဲ့အတူလက္တြဲ ေခၚေဆာင္သြားႏုိင္သူပါ။ ဒါကုိပဲ ဘာသာတရားနယ္ပယ္ကစကားနဲ့ ေျပာမယ္ဆုိယင္ေတာ့ ပစၥဳပၸန္ သံသရာ အက်ဳိးစီးပြါးကုိ နားလည္က်င့္သုံးေနတယ္လုိ့ ဆုိတာပါ။
ဒီေနရာမွာ ဆက္လက္ေျပာခ်င္တာက ရရွိျပီးျဖစ္တဲ့ စီးပြါးဥစၥာကုိ ေနာက္ထပ္တုိးပြါးဖုိ့နဲ့ တည္တ့ံေနဖုိ့ဆုိတဲ့ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈအပုိင္းကုိပါ။ ရင္းႏွီးျမဳွပ္ႏွံၾကသည္ဆုိရာမွာ အခ်ဳိ့က ေရ-မီး-မင္း-ခုိးသူ-ေၾကြးျမီ-ငတ္မြတ္မႈေတြ ျဖစ္ေပၚလာယင္ အခ်ိန္မေရြး ထုတ္သုံးႏုိင္ဖုိ့အတြက္ ေရွးေခတ္က ေျမၾကီးထဲမွာ ျမဳပ္ႏွံၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ စိတ္မခ်ရပါဘူး။ အဲဒီ ျမွဳပ္ထားတဲ့ေနရာက ေရြ ့ရွားသြားတတ္ပါတယ္။ ျမဳွပ္ထားတဲ့သူကုိယ္တုိင္ကလည္း ေမ့ေလ်ာ့ေနႏုိင္ပါတယ္။ နဂါးေတြက ေနရာေျပာင္းတတ္သလုိ ဘီလူးေတြက ယူထားတတ္ပါတယ္။ မခ်စ္အပ္တဲ့ အေမြခံေတြက တူးေဖာ္ထုတ္ေဆာင္တတ္ပါတယ္။ ကုသုိလ္ကံကုန္တဲ့အခါမွာ အဲဒါေတြ အလုိလုိ ကုန္ဆုံးသြားႏုိင္တယ္-လုိ့ ဆုိပါတယ္။ ဒီေနရာမွာေတာ့ ကုသုိလ္ကံတုိ့ နဂါးတုိ့ ဘီလူးတုိ့ဆုိတဲ့ မျမင္ႏုိင္တာေတြကုိ ခ်န္ထားလုိ့ အျခားအရာေတြကေတာ့ ျငင္းကြယ္စရာမရွိတဲ့ အခ်က္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီနည္းကုိေတာ့ မ်က္ေမွာက္ေခတ္မွာ က်င့္သုံးသူ နည္းပါးသြားျပီဟု ေျပာႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီေျမၾကီးထဲျမွဳပ္ႏွံျခင္းအစား မီးခံေသတၱာမ်ား၊ ဘဏ္မ်ားႏွင့္ အာမခံကုမၼဏီမ်ားက အစားထုိးေနရာ၀င္ယူသလားဆုိတာကေတာ့ စဥ္းစားစရာပါ။
ဒါ့အျပင္ ေနာက္ထပ္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံၾကတာကေတာ့
(၁)လယ္-ယာ-ေျမ-ဥယ်ာဥ္ စသျဖင့္ ေရႊ ့ေျပာင္းလုိ့မရတဲ့ အရာေတြေပၚမွာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံထားျခင္း ထာ၀ရဥစၥာ၊
(၂) က်ြဲး-ႏြား-ဆင္း-ျမင္း စသျဖင့္ ေရႊ ့ေျပာင္းလုိ့ရတဲ့အရာေတြအေပၚမွာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံထားျခင္း ဇဂၤမဥစၥာ၊
(၃) ေရႊ-ေငြ-ေက်ာက္သံ ပတၱျမား စသျဖင့္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံထားျခင္း သံဟာရိမဥစၥာ၊
(၄)သိပၸံပညာ-၀ိဇၨာပညာ-နည္းပညာ၊ စသျဖင့္ အသိပညာ-အတတ္ပညာအေပၚမွာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံထားျခင္း အဂၤသမဥစၥာ-တုိ့ ျဖစ္ပါတယ္။ (၅)ကုသုိလ္ေကာင္းမႈျပဳလုပ္ျခင္းဆုိတဲ့ ရင္းႏွီးျမဳွပ္ႏွံမႈကေတာ့ အႏုဂါမိကဥစၥာလုိ့ ဆုိပါတယ္။
ဒီမွာလည္း အႏုဂါမိကဥစၥာကို ခနေဘးခ်ထားၾကပါစုိ့။ ျမွဳပ္ႏွံမႈေလးမ်ဳိးျဖစ္တဲ့ ထာ၀ရ၊ ဇဂၤမ၊ သံဟာရိက၊ အဂၤသမ -ဆုိတဲ့ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ားဟာ ယေန့တုိင္ က်င့္သုံးေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအထဲမွာလဲ ရုပ္ပုိင္းဆုိင္ရာရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈျဖစ္တဲ့ ထာ၀ရ၊ ဇဂၤမ၊ သံဟာရိက-ဆုိတဲ့အရာေတြဟာ အသိပညာ အတတ္ပညာကုိ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံျခင္းျဖစ္တဲ့ အဂၤသမဥစၥာနဲ့ ကင္းလုိ့မရဘူးဆုိတာပါ။ အသိပညာ၊ အတတ္ပညာကုိ ရင္းႏွီးျမဳွပ္ႏွံထားျခင္းသည္ပင္ အျခား ထာ၀ရ-ဇဂၤမ-သံဟာရိက-တုိ့ကုိလည္း ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံျပီးသား ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ အသဂၤမဥစၥာျဖစ္တဲ့ အသိပညာ အတတ္ပညာမ်ားကုိ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံထားတဲ့ လူမ်ဳိးမ်ား၊ ႏုိင္ငံမ်ားသာ ယေန့မ်က္ေမွာက္မွာ ကမၻာ့ထိပ္တန္းလူမ်ဳိး၊ ထိပ္တန္းႏုိင္ငံမ်ားအျဖစ္ ရပ္တည္ေနတယ္ဆုိတာ သိျမင္ျပီး ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။
ေနာက္ထပ္ ဆက္လက္ေဖာ္ျပမဲ့အပုိင္းက ရလာတဲ့ စည္းစိမ္ဥစၥာေတြကုိ သုံးေဆာင္ခံစားမႈအပုိင္းပါ။ ရရွိလာတဲ့ ဥစၥာပစၥည္းေတြကုိ သံုးေဆာင္ခံစားျခင္းျဖင့္ သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္စြာ ျပဳႏုိင္တဲ့အခ်က္ေတြ ဒါမွမဟုတ္ အက်ဳိးရလဒ္ေတြ ရွိပါတယ္။ အဲဒါေတြကေတာ့ ရွာေဖြလုိ့ရရွိခဲ့တဲ့ စည္းစိမ္တုိ့ျဖင့္ မိမိကုိယ္ကုိယ္ ခ်မ္းသာေစပါတယ္။ ႏွစ္သက္ေစပါတယ္။ ခ်မ္းသာကုိ ေကာင္းစြာေဆာင္ႏိုင္စြမ္းရွိပါတယ္။ အဲသလုိပါပဲ မိမိနဲ့စပ္ဆက္ေနတဲ့ အမိ အဖ၊ သားသမီး၊ ဇနီးမယား၊ ေဆြမ်ဳိး၊ အလုပ္သမား-ေတြကုိလည္း ခ်မ္းသာေစပါတယ္။ ႏွစ္သက္ေစပါတယ္။ ခ်မ္းသာကုိ ေကာင္းစြာေဆာင္ႏုိင္ေစပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ရဲ့ စည္းစိမ္ဥစၥာျပည့္စုံမႈဟာ ကုိယ္နဲ့စပ္ဆက္ေနတဲ့ အျခားသူေတြကုိ အေထာက္အကူျပဳေနသလုိ အျခားစပ္ဆက္သူမ်ားကလည္း ကုိယ့္ကုိ ျပန္လည္လုိ့ အေထာက္အကူ ျပဳေနပါတယ္။ အေထာက္အကူျပဳျခင္းမ်ားစြာထဲက ဒီေနရာမွာ ဇနီးမယားရဲ့ အေရးပါမႈကုိ ေျပာၾကည့္ခ်င္ပါတယ္။ ဘ႑ာတုိ့တြင္ မိန္းမဘ႑ာသည္ အျမတ္ဆုံးလုိ့ ဆုိထားတဲ့အတြက္ ခ်စ္ေသာ ယုံၾကည္ရေသာ ဇနီးတစ္ေယာက္ရွိျခင္းဟာ မဂၤလာတစ္ပါးလုိ့ ယူဆရမွာပါ။ ဒါနဲ့စပ္ဆက္လုိ့ “ All great people have had women behind their successes. ၾကီးက်ယ္ထင္ရွားတဲ့လူမ်ားရဲ့ ေအာင္ျမင္မႈေနာက္ကြယ္မွာ ဇနီးမယားရွိတယ္” ဆိုတဲ့ စကားပါ။
ေနာက္တစ္ခုက ျပည့္စုံတဲ့စီးပြါးရွင္တစ္ေယာက္ဟာ ကုန္ခမ္းသြားျခင္းမ်ားစြာထဲက စီးပြါးဥစၥာေတြကုိ ဘယ္လုိနည္းနဲ့ ကုန္ခမ္းေစမလဲဆုိတဲ့အပုိင္းပါ။ အေဆြအမ်ဳိးမ်ားကုိ ေပးကမ္းရပါမယ့္။ ဧည့္သည္တုိ့ကုိ ေပးကမ္းရပါ့မယ္။ ေသလြန္ျပီးတဲ့ အေဆြအမ်ဳိးေတြအတြက္ ရည္စူးျပီး ေပးလႈပူေဇာ္ရပါ့မယ္။ အာဏာပုိင္ဆုိင္သူမ်ား၊ တနည္းအားျဖင့္ေတာ့ မင္းအားပူေဇာ္ရပါ့မယ္။ နတ္ေတြကုိလည္း ျခြင္းခ်န္ထားလုိ့ မရဘူးဆုိတာပါ။ အဲသလုိပါပဲ ျမင့္ျမတ္တဲ့ သမဏျဗဟၼဏေတြကုိ လႈဒါန္းျခင္း ျပဳလုပ္ၾကရပါ့မယ္။ ဒီသုံးစြဲျခင္းမ်ာကုိေတာ့ သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္တဲ့ သုံးေဆာင္ခံစားနည္း၊ တစ္နည္းအားျဖင့္ နည္းမွန္လမ္းမွန္ ကုန္ခမ္းျခင္းျဖစ္တယ္လုိ့ ဆုိပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက- ေရ၊ မီး၊ မင္း၊ ခုိးသူ၊ အေမြခံဆုိးတုိ့ရဲ့ က်ေရာက္လာမည့္ေဘးတုိ့မွ ထက္၀န္းက်င္ ပိတ္ဆုိ့ျပီး ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒါဟာကုိ သင့္ေလ်ာ္တဲ့သုံးေဆာင္မႈလုိ့ ဆုိပါတယ္။
အထက္မွာေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ သုခမ်ားစြာထဲက ဆင့္ပြါးခြဲထြက္လာတဲ့ သုခေတြကေတာ့ - အတၳိသုခ၊ ေဘာဂသုခ၊ အာနဏ်သုခ၊ အန၀ဇၨသုခ-တုိ့ပါ။
(၁)သင့္ေလ်ာ္တဲ့အခ်ိန္အခါမွာ တရားသျဖင့္ ၾကဳိးစားအားထုတ္ျပီး ရရွိလာတဲ့ စည္းစိမ္ေတြရွိလုိ့ ခ်မ္းသာမႈ ၀မ္းေျမာက္မႈရတာက အတၳိသုခပါ။
(၂)တရားသျဖင့္ ရွာေဖြရရွိလာတဲ့ စည္းစိမ္ေတြကုိ သုံးေဆာင္ခံစားႏုိင္၊ ေကာင္းမႈကုိလည္း ျပဳလုပ္ႏုိင္လုိ့ ခ်မ္းသာမႈ ၀မ္းေျမာက္မႈရတာက ေဘာဂသုခပါ။
(၃)နည္းသည္ျဖစ္ေစ မ်ားသည္ျဖစ္ေစ ေၾကြးျမီမ်ားကုိ တစ္ဦးတစ္ေယာက္အား ေပးဆပ္စရာမလုိအပ္လုိ့ ခ်မ္းသာမႈ ၀မ္းေျမာက္မႈရတာက အာနဏ်သုခပါ။
(၄)အန၀ဇၨသုခ -ဆုိတာကေတာ့ အျပစ္မရွိတဲ့ ကာယကံ ၀စီကံ မေနာကံေတြနဲ့ ျပည့္စုံေေနတဲ့အတြက္ ခ်မ္းသာမႈ ၀မ္းေျမာက္မႈရေနတာကုိ ဆုိပါတယ္။
ဒါကုိပဲ ရွိမႈခ်မ္းသာ- အတၳိသုခ၊ သုံးေဆာင္မႈ ခ်မ္းသာ- ေဘာဂသုခ၊ ေၾကြးျမီမရွိမႈ ခ်မ္းသာ- အာနဏ်သုခ၊ အျပစ္မရွိမႈခ်မ္းသာ- အန၀ဇၨသုခ-လုိ့ ဆုိရမွာပါ။
ေပ်ာ္ရႊင္ခ်မ္းေျမ့တဲ့ဘ၀တစ္ခုဆုိတာက ပုိင္ဆုိင္မႈေတြနဲ့ သက္ဆုိင္ေနပါတယ္။ ပုိင္ဆုိင္တာေတြကုိ ခံစားသုံးေဆာင္ျခင္း၊ သုံးေဆာင္တတ္ျခင္းဟာလည္း ေပ်ာ္ရႊင္မႈကုိ ျဖစ္ေစတယ္ဆုိတာပါ။ ဒီေနရာမွာ သုံးေဆာင္မႈခ်မ္းသာအပုိင္းကုိ ေနာက္ထပ္ဆင့္ပြါးလုိ့ ခ်ဲ့ကားၾကည့္ခ်င္ပါတယ္။
ယေန့မ်က္ေမွာက္ကမၻာမွာ လူ့အဖြဲ့အစည္းအတြင္း အသက္ရွင္ေနထုိင္ၾကစဥ္ အၾကီးမားဆုံး ျခိမ္းေျခာက္မႈဟာ တစ္ဦးခ်င္းအလုိက္ ႏုိင္ငံအလုိက္ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ အၾကမ္းဖက္၀ါဒ ျဖစ္တယ္လုိ့ဆုိပါတယ္။ အေၾကာင္းရင္း ဇစ္ျမစ္မ်ားကုိ စုံစမ္းမႈအရ အျခားသူမ်ားက အုပ္စုတစ္စုကုိျဖစ္ေစ လူမ်ဳိးတစ္ခုကုိျဖစ္ေစ ေခါင္းပုံျဖတ္ျခင္း၊ သို့မဟုတ္ အျခားလူမ်ဳိးတစ္ခုကုိ တုိက္ခုိက္သိမ္းပုိက္ျခင္း၊ သိမ္းသြင္းဆြဲေဆာင္ျခင္း၊ ဒါမွမဟုတ္ အျခားအုပ္စုတစ္ခုက လူမ်ဳိးစုတစ္ခု အုပ္စုတစ္စု၏နယ္ေျမကုိ က်ဴးေက်ာ္သိမ္းပုိက္ျခင္းဟာ အဓိကအေၾကာင္း အခ်က္ျဖစ္တယ္-လုိ့ အၾကံျပဳထားပါတယ္။ မ်က္ေမွာက္ဂလုိဘယ္လုိက္ေဇးရွင္းဟာ မ်ားစြာၾကြယ္၀ခ်မ္းသာေသာ ဘ၀တူ လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္ညီေနာင္မ်ားက ကမၻာ့အဖြဲ့အစည္းရဲ့ အားနည္းတဲ့ အဖြဲ့အစည္းမ်ားကုိ အျမတ္ထုတ္ရန္ အရင္းရွင္၀ါဒ၏ အျမင့္မားဆုံးတုိးတက္မႈ၏ အထူးျပဳပုံစံတစ္ခု ျဖစ္တယ္-လုိ့ ဆုိထားပါတယ္။ ဒီအဆုိအရ လူသားေတြဟာ ရရွိဖုိ့ပုိင္ဆုိင္ဖုိ့ ခံစားသုံးေဆာင္ဖုိ့အတြက္ အေျပးအလႊားရွာေနပါတယ္။
ခံစားသုံးေဆာင္မႈအပုိင္းမွာေတာ့ သုခအမ်ဳိးမ်ဳိးကုိ ဖြင့္ဆုိႏုိင္တဲ့အတြက္ ရုပ္ပုိင္းဆုိင္ရာခံစားမႈအတြက္ ဦးတည္းမလား စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာအတြက္ ရည္စူးမလား ဒါမွမဟုတ္ ဘာသာေရးပုိင္းဆုိင္ရာကို ဦးတည္းမလားဆုိတာပါ။ တစ္နည္းအားျဖင့္ေတာ့ တစ္ဖက္ကန္းဆုိတဲ့ ကာမဂုဏ္ခ်မ္းသာမႈကုိပဲ လုံး၀ဦးတည္မလား ႏွစ္ဖက္ျမင္ဆုိတဲ့ ကာမဂုဏ္ခ်မ္သားေကာ ျမင့္ျမတ္တဲ့အရာေတြေကာ ျပဳလုပ္မလား ဆုိတာပါ။ ခပ္ျမင့္ျမင့္ေျပာၾကည့္ယင္ေတာ့ လူတစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး၊ ဆုိင္တစ္ဆုိင္နဲ့တစ္ဆုိင္၊ ကုမၼဏီတစ္ခုနဲ့တစ္ခု၊ ႏုိင္ငံတစ္ခုနဲ့တစ္ခု ဘယ္လုိခြဲေ၀သုံးေဆာင္မလဲ ဆုိတာပါ။
ဒီေတာ့ ျမတ္ဗုဒၶရဲ့ေဒသနာေတာ္မ်ားဟာ အနာဂတ္ျပန္လည္ေမြးဖြါးမႈအတြက္ လက္ရွိေပ်ာ္ရႊင္မႈကုိ အခ်ိန္ေရႊ့ဆုိင္းထားတဲ့ ဘာသာေရးဆုိတာရယ္၊ အသက္ရွင္ေနထုိင္စဥ္အတြင္း သူတုိ့၏ဘ၀ကုိ အျမဲတမ္း ေပ်ာ္ရႊင္မႈမရေအာင္ ဘ၀၏ဆုိးျပစ္မ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ အဆက္မျပတ္ တႏႈန္းႏႈန္းစဥ္းစားေနေစတယ္ဆိုတာရယ္-အဲဒါေတြကုိ အထက္ပါ သုခမ်ားက ေျဖရွင္းျပီး ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။